Liever (opr)echt links

Het is gek, er zijn volgens mij meer demonstraties en acties (vanuit links bedoel ik) dan pakweg tien jaar geleden, en sommige demo's zijn zelfs 'ouderwets' massaal. Toch wordt zo'n beetje overal steen en been geklaagd dat het zo slecht gaat met links. Meestal krijgt links zelf daar dan nog de schuld van ook. Niet alleen van rechts (dat ligt min of meer voor de hand) maar ook van links zelf.

Als je met je acties weinig van de grond krijgt, dan heb je het blijkbaar niet goed aangepakt. En als je linkse partij minder stemmen krijgt dan zal je het daar wel naar gemaakt hebben.

Het voordeel van hand-in-eigen-boezem-steken is natuurlijk dat je je eigen gedrag, strategie, partijvoorzitter, noem maar op, kan beïnvloeden. Bij andere mensen, groepen, omstandigheden is dat meestal een stuk lastiger.

Activisten vind ik doorgaans beter te pruimen dan politici. Activisten zijn meestal recht voor z'n raap, de teksten op de protestborden liegen er niet om. Leuk trouwens dat tegenwoordig ongeveer iedereen een eigen kartonnen bordje maakt met een eigen leus of hartenkreet, het is vooral voor eigen parochie natuurlijk, want ze zijn uit de verte niet goed te lezen, maar sowieso heeft het gros van de acties en demo's als voornaamste functie: elkaar een hart onder de riem steken en de moed erin houden.

Maar terug naar die hand in eigen boezem. Kritisch naar jezelf kijken, of naar de beweging of groep waar je aan meedoet, dat is natuurlijk alleen maar goed. Maar als dingen niet lukken heeft dat vaak (ook) te maken met de weerbarstige wereld. Het de volgende keer totaal anders aanpakken is lang niet altijd een goed idee. En wat vooral erg onproductief is, dat is om jezelf of je eigen club de schuld te geven en woorden te gebruiken in de trant van 'verkeerd gedaan'.

In de Groene van december 2024 heeft zelfs een stuk gestaan waarin gepleit wordt voor een linkse beweging die allerlei manipulatieve methodes van rechts over zou moeten nemen. Links zou 'te netjes' zijn, waarmee bedoeld wordt: te integer. Netjes is geen pre, maar integer is prima. Dat vind ik nu juist het mooie van links.*

Moddergooien, de populist uithangen, een debat kapen, drogredeneringen gebruiken, overdrijven, op de persoon spelen, liegen en bedriegen, allemaal tactieken die door rechts veel beoefend worden. Gaat het helpen als links zich ook deze tactieken eigen maakt? Ik denk het niet, en los van het effect: ik zou links dan niet langer als links zien. Het doel heiligt ook hier de middelen niet.

Het vreemde is dat vroeger (tot omstreeks de eeuwwisseling?) rechts (gematigd rechts dan) als 'braaf' gezien werd, terwijl links een opstandig imago had. Jonge mensen willen meestal absoluut niet braaf zijn (wat ik helemaal begrijp) en voelen zich thuis in dwarse, opstandige kringen. Daardoor trekken activistische groepen zoals XR relatief veel jongeren. Zij hebben nog wel een dwars imago, zijn nog steeds een luis in de pels.

Het lijkt wel alsof links, vooral de politieke partijen, aan een minderwaardigheidscomplex lijden. Daar moet links vanaf. Links onderscheidt zich van rechts doordat het uitgaat van vrijheid en gelijkheid voor allen. Dat is een oprecht streven, en daarbij past het niet om onoprechte methodes toe te passen.

Laten we iedereen die niet links is het gevoel geven dat ze iets missen. Iets waardevols, dat voor iedereen bereikbaar is.

*Hier een link naar een gesprek met de schrijvers van het artikel: https://www.youtube.com/watch?v=naExcygcDCs