Oekraïne en het plan van Derk Sauer

Kijk tv! Lees de krant! Weest getuige van het steeds verder kapot bombarderen van een behoorlijk beschaafd land. Zie de ruïnes van huizen, winkelcentra, theaters. Aanschouw de skeletten van verwoeste voorzieningen voor water en energie. Tel de talloze lijken en mismaakten, eens mannen en vrouwen en kinderen.

Volgens Oekraïne zijn de afgelopen twee jaar 500.000 Russische soldaten uitgeschakeld. Dood of gewond. De Russen claimen 440.000 Oekraïense militairen te hebben geraakt. Tesamen bijna één miljoen en dat nog afgezien van de niet-meegetelde burgers. Aan Russische kant vallen de slachtoffers voor een aanvalsoorlog. Een invasie en een bezetting. Aan Oekraïense kant sneuvelen de mensen bij de verdediging van hun land. En voor de vrijheid.

Oorlogsmoe

De noodzaak van steun aan die strijd voor de vrijheid wordt ons voortdurend voorgehouden door de leiders van het zogezegde Vrije Westen. Rutte, Biden, Stoltenberg. Met miljarden euro’s en dollars steunen zij Oekraïne. Maar dat blijkt niet genoeg. Dat laat Derk Sauer zien in Het Parool van 26 april 2024. Derk mag je toch wel een Rusland-deskundige noemen met uitstekende contacten in Oekraïne. In zijn artikel van 26 april beschrijft hij een begrijpelijke, maar verontrustende ontwikkeling. De moed zakt steeds meer Oekraïners in de schoenen. Het eerste jaar van de oorlog werd de wereld verrast met een ongekend hardnekkig én succesvol verzet tegen de Russische invasie. Maar na twee jaar en een mislukt tegenoffensief is er iets geknapt. De steun uit het Westen viel tegen. Die steun was vooral verbaal en niet materieel. Dat laatste in de vorm van moderne wapens en voorraden haperde ook nog eens vanaf het begin van dit jaar, waardoor Oekraïne haar luchtverdediging niet meer op orde had. Russische drones en raketten brachten met de dag meer schade en leed. Inmiddels zijn de toezeggingen van het Westen wat betreft wapens en munitie wel weer op orde. Maar er zijn grote gaten geslagen in de beschikbare hoeveelheid manschappen en, belangrijker nog, in het moreel. Derk Sauer laat zien dat er sprake is van oorlogsmoeheid. Waarom sterven in een misschien wel eindeloze oorlog? Of, zoals de Russen roepen: waarom doodbloeden op het slagveld, terwijl het Westen weliswaar flink in de buidel tast, maar verder achterover leunt? In Oekraïne wordt daardoor de gevoeligheid voor onderhandelen of zelfs volledige capitulatie groter. Russofielen en ex-stalinisten die nog steeds denken dat Rusland een soort Sovjet Unie is, sluiten zich aan bij oprechte pacifisten en roepen ook hier steeds luidruchtiger op tot Vrede. Nu zijn er momenteel geen aanwijzingen dat Poetin zijn ‘beperkte militaire operatie’ wil afbreken, want hij eist een nederlaag van de ‘fascisten in Kiyv’. Dankzij enorme reserves en zijn bereidheid om massa’s eigen mensen op te offeren, kan hij Oekraïne dagelijks verder richting Stenen Tijdperk bombarderen. Onnoemelijke schade en ellende veroorzaken. Kan het Westen daarbij afzijdig blijven, kunnen wij blijven toezien dat dit gebeurt? Dag na dag?

Meer interventie

Wie al langer Konfrontatie leest, weet dat ik van die westerse onthouding geen voorstander ben. Op 16 maart 2022 heb ik in deze kolommen gepleit voor een door de NAVO in te stellen no-fly-zone. Daarmee zou Oekraïne beschermd worden tegen Russische drones, raketten en vliegtuigen. Commodore Frans Osinga, tevens hoogleraar oorlogstudies, liet toen weten dat de NAVO dat zeker zou kunnen, maar dat daarvoor de politieke wil ontbrak. Op 6 november 2022 pleitte ik in Konfrontatie voor een no-sail-zone in de Zwarte Zee. Daarmee zouden Oekraïense graantransporten per schip naar de rest van de wereld beveiligd kunnen worden. Beide ideeën hebben het niet gehaald. De angst voor escalatie en misschien wel een nucleaire confrontatie bij meer bemoeienis van de NAVO bepaalde de politieke wil om vooral te blijven toekijken. De Amerikanen en de Duitsers eisten zelfs dat door hen geleverde wapens niet zouden worden gebruikt om Russisch grondgebied te bestoken. Achter de oude grenzen kon Poetin zijn gang gaan en nieuwe legers en bewapening aanvoeren.

Inmiddels zijn er toch wel wat barstjes ontstaan in de politieke onwil van het Westen om wat daadkrachtiger op te treden. De Engelsen hebben verklaard dat Russisch grondgebied wat hen betreft niet langer heilig is. Macron heeft namens Frankrijk gesteld het sturen van soldaten, ‘boots on the ground’, niet meer voor eeuwig uit te sluiten.

De Britse militair historicus Lawrence Freedman legt in de NRC van 18 mei 2024 uit dat het Westen uit angst voor een kernoorlog te voorzichtig is geweest. Daardoor is Oekraïne onnodig ernstig in de problemen gebracht. Volgens Freedman is een nucleaire botsing uiterst onwaarschijnlijk. De halve bondgenoten van Rusland, India en China, voelen daar niets voor. En Poetin zou het uiteindelijk ook niet meer dan verschroeide aarde opleveren. Freedman stelt dat zelfs bij een grotere conventionele inmenging van de NAVO Poetin zijn atoomdreiging niet waar zal maken. En passant geeft hij aan dat zo’n conventionele inzet van de NAVO onherroepelijk tot een nederlaag van de Russen zal leiden.

Dit soort gamechangers wordt ingegeven door de verwachting dat Oekraïne het in zijn eentje niet gaat redden. En iedereen kan zien dat de verwoesting van dit land verschrikkelijk is. Poetin moet gestopt. Hij mag deze oorlog niet winnen en wie weet wat voor nieuwe imperialistische acties ontketenen.

Een zure appel

In het koor van mensen dat effectiever ingrijpen van de NAVO voorstaat, heeft zich dus nu ook Derk Sauer gevoegd. Hij wanhoopt aan de toekomst als Poetin geen halt wordt toegeroepen. Daags na zijn pessimistische artikel in het Parool kwam hij met een plan. Op de NPO 1 stelde hij voor om Oekraïne versneld lid te maken van de NAVO. In Oekraïne wordt vanwege de oorlogsmoeheid de neiging groter om althans voorlopig de huidige frontlijn te erkennen en eenzijdig een wapenstilstand op die basis af te kondigen. Dat betekent althans tijdelijk het verlies van een deel van Oost Oekraïne en de Krim. Sluit daarbij aan. Zodra de Oekraïense wapens zwijgen moet de NAVO Oekraïne accepteren als lid – Oekraïne wil niets liever. En vanaf dat moment is elke vorm van agressie ter land, ter zee en in de lucht indachtig Artikel 5 een aanval op de hele NAVO.

Uit alle publicaties van de vredesbeweging, het Vredes Magazine, Stop de Wapenhandel, de SP en van militaire specialisten zoals Osinga en Freedman valt af te leiden dat de NAVO zodanig superieur is dat voortzetten van de oorlog door Poetin niet lonend zal zijn. Natuurlijk neemt de dreiging van een atoomoorlog dan toe, maar de chantage daarmee heeft lang genoeg geduurd en is misschien niet echt serieus te nemen. Natuurlijk wrijven de wapenindustrie en de wapenhandel, de fabrikanten en verkopers van dood en verderf, wellicht de grootste schurken op deze planeet zich in de handen. Maar we kunnen niet blijven toezien hoe een compleet volk langzaam van de aardbodem wordt weggevaagd. Het is voor ons linkse lieden en zure appel waar we doorheen moeten bijten en hopen dat we er niet in stikken…