Trendwatcher: het gaat niet meevallen
Binnen en buiten de lage landen zwelt een bruine golf aan, die zijn hoogtepunt nog lang niet bereikt heeft. Dat gaat een hele hoop ellende veroorzaken waar we ons beter op kunnen voorbereiden. Je kunt er op gokken dat het allemaal wel mee zal vallen, hetgeen vanuit een wit privilege mogelijk is en in ieder geval het meest gemakkelijk. Maar de kans is veel groter dat het de komende tijd alleen maar nog veel erger gaat worden. De tijd van achteroverzitten en hopen dat anderen (de staat, een ngo) je wel uit de modder zullen trekken is voorbij.
Hoe ik dat weet? Ik ben trendwatcher geworden. Hier op konfrontatie dan. Laatst was ik eens op internet gaan neuzen wat er van een van mijn oude helden was geworden, de Duitse cartoonist Matthias Horx. Die maakte begin jaren 1980 een paar legendarische voorpagina’s voor het hartstikke radicale tijdschrift Radikal. Maar blijkt daarna carrière te hebben gemaakt als ‘futuroloog’ (‘trendwatcher’ noemen ze dat hier) en treedt nu strak in het pak op voor zalen vol zakenmensen. Ron Cobb, die andere grootheid van de politieke tekeningen, heeft een vergelijkbare draai gemaakt, maar bleef tekenaar/designer voor computergames en SF films.
Kameraad en medecollumnist alhier Peter Storm waarschuwt er ook voor en we hebben daarnaast genoeg voorbeelden uit het recente verleden. Bij griezels als Trump en Orban (en voor die tijd: Reagan, Thatcher...) dachten we ook: die zijn niet in staat om een regering op de been te houden, die gaan overal met het gestrekte been in. Maar wat blijkt: ze werden alleen maar populairder en kregen alle tijd om de boel te slopen en vooral: de repressie op te voeren en hun toekomst zeker te stellen. Dat is wat er nu met het extreemrechtse rapaille aan de macht gaat gebeuren, en al gebeurt. De manier waarop politie met honden en paarden op pro-palestina-activisten mag inhakken, spreekt boekdelen.
Futorologen werken met scenario’s en ons voorkeursscenario is natuurlijk dat ze er een zooitje van gaan maken en snel weer weg zijn. Dat is niet heel waarschijnlijk en zal ook geen structurele oplossing bieden, want hun achterban zal daar weer een waarheidsversie van construeren waarin links en de buitenlanders de schuld krijgen, en er een nog rancuneuzere partij ontstaat.
Een scenario waarin ze vier jaar aan de macht blijven en flink om zich heen slaan is waarschijnlijker. En dan is er nog een veel pessimistischer mogelijkheid, namelijk dat terwijl zij aan de macht zijn nieuwe grote rampen toeslaan. Het klimaat zal er sowieso niet beter op worden, ook al gelooft de achterban van al die partijen dat er niets aan de hand is. Maar stel dat er een nieuwe pandemie losbarst. Veel deskundigen zijn ervan overtuigd dat dat binnenkort gebeurt, bijvoorbeeld met het op mensen overslaan van de vogelgriep. En we zijn al schrikbarend slecht voorbereid, maar stel dat dat gebeurt terwijl er een regering van hele en halve wappies aan de macht is (vergelijk corona en Brazilië onder Bolsonaro). En/Of: de oorlog in het Midden Oosten escaleert. Als Israël klaar is met Gaza, gaat het – Trump is ondertussen weer president van het land met het grootste leger op aarde – Iran van de kaart proberen te vegen. Die moeder aller oorlogen met China hangt daar ook nog ergens in de coulissen. Het gruwelijke is dat dit allemaal zomaar kan gebeuren en helemaal geen vergezocht bedenksel meer is. Sterker nog, het wordt allemaal mainstream gepropageerd, niet alleen door het trollenleger van Wierd Duk, maar ook door zijn krant de Telegraaf.
Gisteren, in onze snackbar, terwijl ik zat te wachten tot de falafel Durum klaar was, en die krant even doorbladerde, sloeg de schrik me weer eens om de oren bij het lezen van hun redactioneel commentaar. Het kwam er op neer dat ze zich opwonden over het feit dat er nu maanden geleden gekozen was voor een een nieuwe regering, maar dat ze nog steeds niets aan al die buitenlanders hadden gedaan. Werkelijk waar.
En een andere continuïteit wordt natuurlijk geboden door de hardcore neoliberalen van de VVD! Hun leider kraaide dat ze in deze nieuwe coalitie ‘wonen weer betaalbaar gaan maken’. Ook dat is geen fantasievolle parodie, het is echt. Ik hoef u waarschijnlijk niet te vertellen hoe de VVD, en dan met name hun minister Stef Blok, er glunderend voor gezorgd heeft dat wonen onbetaalbaar werd (maar voor arme mensen, dus niet hun probleem…). En de paniek en rancune die ontstaat wordt dan weer zo geoogst.
De PVV is natuurlijk ook gewoon een rechtse afsplitsing van de VVD (en NSC van CDA). Wat er nu aan de macht komt is een verklede versie van de oude rechtse machten, en dan nog een stukkie drastischer. Het zijn de grote bedrijven die er garen bij spinnen. De agro-industrie met haar directe lijnen naar de BBB, en de rest van corporate powers naar de rest.
Maar goed, we spreken dus af dat er een trend tegenover gezet wordt, waarin we ons organiseren en schrap zetten, want dit alles gaat wel gebeuren onder de leiding van een rancuneuze halve fascist wiens eerste daad na het behalen van zijn verkiezingsoverwinning was om af te reizen naar een plek waar vluchtelingen opgevangen zouden moeten worden. Om zijn achterban op te jutten om ze te slopen.
Als dat de trend wordt de komende vier jaar is er heel wat werk aan de winkel op het gebied van directe solidariteit met vluchtelingen, arme mensen, wegbezuinigde instellingen en antimilitarisme.
Zeg dan niet dat we niet gewaarschuwd waren.