Stil verwijt

Zo noem je dat geloof ik, wat ik vanochtend in mijn Volkskrant aantrof. Een foto over vijf kolommen, midden op de voorpagina, van een kindje met een gezicht vol verwondingen dat recht in de lens staart. “Malak Al-Athamneh ligt gewond in het ziekenhuis na de Israëlische artilleriebeschieting woensdag op huizen in Beit Hanoun.” Achttien Palestijnse burgers heeft het glorieuze leger van Israël gisteren gedood in de Gazastrook. Een ‘onbedoelde tragedie’, verklaart de regering in Tel Aviv; met dezelfde soort newspeak waarmee ook de oorlog in Libanon deze zomer zo fraai werd gladgepraat.

Het eerste dat mij te binnen schiet, na een hartgrondige vloek die – zo verzeker ik de lezer – niets met antisemitisme van doen heeft, zijn de woorden van de revolutionair die het tegenwoordig vooral goed doet op t-shirts en boxer shorts. “Zorg er vóór alles voor dat je altijd in staat bent iedere vorm van onrecht, tegen wie en waar ter wereld ook bedreven, diep te voelen.” Een van de vele tragedies van Che Guevara lag erin dat hij zelf wel degelijk selectief geraakt bleek: zo maakte hij zich met heel veel reden en recht kwaad om de Amerikaanse oorlog in Vietnam of de ellende waarin miljoenen Latijns-Amerikanen leefden; maar uitte hij nooit een woord van kritiek op – bijvoorbeeld – de massamoorden van vriend Mao. Bovendien bleek Che zelf uiterst hardvochtig en hardhandig tegenover echte vijanden en vermeende verraders, door hem persoonlijk zonder vorm van proces terechtgesteld. Ja, als al die lieve jongens en meisjes die met zijn beeltenis op popfestivals paraderen, dat zouden weten...

Maar goed: het gaat hier even om andere jongens en meisjes, en wel die van Arabische afkomst. Het zijn dit soort beelden – van jongens en meisjes zoals zij – die hen woedend maken, en terecht. Sommigen stellen dat deze woede een van de voornaamste drijfveren is om fundamentalist, extremist of zelfs terrorist te worden. Misschien hebben ze gelijk, en ik ben de eerste die het begrijpt. Ik ben ook de eerste die het bestrijdt. Niet op de laatste plaats omdat nogal wat Arabieren en moslims alleen door leed lijken te kunnen worden geraakt dat mensen zoals zijzelf wordt aangedaan; net zoals nogal wat blanke Nederlanders zich pas identificeren met slachtoffers zodra deze Nederlands spreken, een shiny white face hebben en hun vakanties óók doorbrengen in Center Parcs. Maar recht van spreken heb je alleen wanneer je verontwaardiging werkelijk alle hokjes overstijgt, en als je betere actiemethoden in de aanbieding hebt dan terreur. Uiteindelijk bieden slechts daden een bevredigend antwoord op stil verwijt.