Separatistische letters

Iemand het woord ontnemen kan op vele manieren. Er zijn repressieve methoden, zoals straf en boete, of censuur, intimiderende methoden, zoals bedreiging, en hegemoniale methoden, waarbij het ontnemen van het woord is geïnternaliseerd, en niet meer als zodanig wordt ervaren door degene die het woord ontnomen is, wat zijn uitdrukking kan krijgen in zelfcensuur. Er is een rijk arsenaal aan middelen om woorden te smoren, maar er is er één die ik met u wil delen, vanwege de creatieve absurditeit die eraan ten grondslag ligt: het verbieden van letters.

Plaats van handeling Turkije, februari 2006. Mahmut Alinak stuurt een petitie aan de premier van het land, Recep Tayyip Erdogan. Alinak is prominent lid en in de provincie Kars voorzitter van de Democratische Samenlevingspartij DTP, een partij die (onder meer) opkomt voor de rechten van Koerden in Turkije. In de petitie beschuldigt Alinak premier Erdogan ervan zich niet te interesseren in de problemen van de bevolking in de provincie Kars. Erdogan en zijn kornuiten zouden de provincie slechts bekijken met koloniale ogen. Nadat Alinak bijna een jaar tevergeefs op antwoord had gewacht, stuurde hij dezelfde petitie in februari 2007 nog maar een keer, maar nu vertaald in het Koerdisch.

Zijn verzoek werd niet gelezen door de premier, althans daar zijn geen aanwijzingen voor, maar wel door vertegenwoordigers van het openbaar ministerie in Kars en Ankara. Het openbaar ministerie in de provincie Kars klaagt Alinak aan, omdat hij in zijn petitie zou suggereren dat er in Turkije minderheden leven. Alinak sprak in zijn petitie immers over Koerden. Het openbaar ministerie in Ankara vond een andere zonde, en besloot hiervan een zaak te maken, met een bijbehorende strafeis van maximaal 6 maanden gevangenisstraf. In de korte petitie zouden zich 45 separatistische letters bevinden. Het gaat onder meer om de letters Q, W en X, letters die zich wel in het Koerdische, maar niet in het Turkse alfabet bevinden.

De aanklacht maakt deel uit van de stuiptrekking van Kemalistische bureaucratie en leger. Een ander deel van die stuiptrekking is de goed georkestreerde rel rond de Arbeiderspartij van Koerdistan PKK, die mogelijk leidt tot een militaire interventie van het Turkse leger in Iraaks-Koerdistan. Niet dat hiermee met de PKK afgerekend kan worden, maar het levert wel weer een mooie media show op die de nationalistische honger van een deel van de publieke opinie moet stillen én voeden. Maar natuurlijk zonder die vermaledijde letters.