Skip to main content
  • 22 juni 2018

Twee dingen

Rymke Wiersma

Deze keer niets nieuws. Deze keer dingen die niet vaak genoeg gezegd kunnen worden. Er is van alles mis met de wereld, met dit werelddeel, met dit land, maar één ding in de economie is het meest desastreus en destructief. Het gericht zijn op groei. En dus op rente op rendementen op winsten.
Wiskundig kan oneindige groei bestaan, fysiek niet.
Basta.
Kapitalisme is gericht op die rendementen enzovoort en kan dus alleen lokaal tijdelijk lukken, intussen elders probleem op probleem veroorzakend.
Basta.

Maar, hoor je dan roepen, kapitalisme heeft een enorme groei van welvaart voor elkaar gekregen. (Niet voor elkaar, voor de rijken en de rijke landen!) Het antwoord hierop is: neen. Kapitalisme heeft die welvaart niet veroorzaakt, fossiele energie heeft dat gedaan. Dat is het tweede ding dat niet vaak genoeg gezegd kan worden.

De combinatie van die twee dingen is helemaal desastreus. Want groei groei groei van kapitaal vraagt om groei groei groei van fossiele energie.

Die twee dingen die je niet vaak genoeg kunt zeggen hoor je echter niet zo vaak. Degenen die het omgekeerde zeggen hebben zich namelijk genesteld op machtige plekken, ze zijn zo sluw, gis en gluiperig dat ze nooit precies zeggen waar het om gaat. Ze hebben hele legers van hielenlikkende economen die ook niet zeggen waar het om gaat. En zo zijn er forse aantallen mensen die er niet voor gestudeerd hebben, wat geen schande is, en gewoon gaan doen waarvan gezegd wordt dat ze het moeten doen: hard werken, consumeren, shoppen als hobby, veel fossiele energie gebruiken en alles laten groeien. Een beetje goed voor hun eigen welvaart of welzijn, maar vooral goed om een fysiek onmogelijk proces voort te laten woekeren. Wat eigenlijk wel een schande is.

Aanleiding om de dingen weer eens te zeggen is de donut-economie. Een mooi verhaal, het bevat veel van de mooie verhalen die al langer de ronde doen, heel goed dat het aandacht krijgt. Maar er wordt eigenlijk te veel bijgehaald. Hoe meer je erbij haalt hoe kleiner de kans dat er iets van gerealiseerd gaat worden. Er is in Nederland maar één partij in het parlement die zegt dat groei niet de oplossing maar het probleem is. Alle anderen hebben zich het hielenlikken zeer goed eigen gemaakt.

Laten we er niet meer bijhalen. Een niet-circulaire economie levert altijd probleem op probleem. Een niet-circulaire energiehuishouding levert altijd probleem op probleem. Samen maken ze uiteindelijk alles kapot

Basta.