-
17 januari 2009
Excuus voor Calvijn500, Hudson400 of Darwin200?
Jan Peter Balkenende blijft maar naar helden zoeken. Dit jaar kunnen we onder meer kiezen tussen Calvijn en Hudson. Over Darwin heb ik JP nog niet gehoord.
500 jaar geleden, op 10 juli 1509 werd Balkenende’s voorbeeld, de reformator Johannes Calvijn geboren. Uit de Trouwtest blijkt dat mijn C-Factor 53% is. Er zitten meer calvinistische trekjes in mijn genen dan ik dacht. Gelukkig ben ik door mijn ouders niet gelovig opgevoed. In enkele opvattingen lijk ik op een calvinist. Ik ga heel wat gemakkelijker door het leven, waardoor ik daar ook van kan genieten”. Maar om dat percentage zo laag te krijgen heb ik de afgelopen jaren aardig wat moeten oefenen.
400 jaar geleden, in het najaar van 1608 loopt over het Binnenhof en de Dam de Engelse poolontdekkingsreiziger Henry Hudson te lobbyen voor subsidie voor zijn derde zoekexpeditie naar de Noordoostelijke Doorvaart. Hij logeert bij zijn vriend, de vluchteling Jodocus Hondius. Belgica Foederata, de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden is dan het centrum waar veel nieuwe ontdekkingen bekend worden, mede dankzij de vele vluchtelingen die in de republiek veiligheid of economische vooruitgang zoeken.
In 1607 en 1608 had Hudson voor de Muscovy Company in Londen twee ontdekkingsreizen gemaakt. Echter, dit bedrijf had geen interesse om een derde reis te financieren. In eerste instantie lukte het Hudson ook in Nederland niet om een sponsor te vinden, maar de multinational de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC), kreeg er lucht van dat er buitenlandse concurrenten op de loer lagen. Op 8 januari 1609 wordt daarom toch een contract tussen de VOC en Hudson getekend. Met het schip de Halve Maen, uitgerust door de VOC-Kamer van Amsterdam, vertrek Hudson op 6 april vanaf Texel. Begin mei komt hij bij de Noordkaap aan, maar besluit ineens naar Noord Amerika te varen in de hoop de Noordwestelijke Doorvaart te kunnen vinden. Op 25 juli drijft de bemanning om onduidelijke redenen de inheemse bevolking uit hun huizen, “zoals ze met ons gedaan zouden hebben”. Er volgen meer konfrontaties tussen Hudson’s bemanning en de inheemse bevolking, ‘Indianen’ in onze volksmond.
Hudson zakt verder de Noord-Amerikanen kust af en vaart de naar hem genoemde rivier op. Het wordt hem duidelijk dat er geen doorgang is naar de Grote Oceaan. Begin september zet Hudson voet aan wal op het eiland 'Manna-Hata' en claimt het voor Nederland. Later wordt op dit eiland de kolonie Nieuw-Amsterdam gesticht.
Hudson’s reis met het gevolg het ontstaan van NewYork met zijn Wall Street is voor de Stichting Henry Hudson 400 aanleiding hier en aan de overkant aardig wat festiviteiten te organiseren. Echter, wat minder Calvijn’s feesten, zonder dominee en koopman, zou op zijn plaats zijn. Balkenende, EXCUUS dat je voorvaderen de overheersing van de verschillende volken in Noord Amerika in gang hebben gezet - met tot vandaag de dag grote gevolgen voor de inheemse volken - is eerder op zijn plaats. Dus Hudson en de beruchte gouverneur van Nieuw-Amsterdam, Peter Stuyvesant zijn bepaald niet de helden waar JP op zoek naar schijnt te zijn. Goed dat er in Den Haag geen straat of plein naar Hudson genoemd is, echter wel naar Stuyvesant. Omdat in onze Calvijnse genen excuusaanbieden schijnt te zitten, zou Balkenende in dit jubileumjaar tenminste de naar Stuyvesant genoemde straten ed. moeten laten omdopen in Adriaen van der Donck (ca.1618-1655), een jurist die als eerste een boek over de Mohawk schreef en op kwam voor de rechten van de inheemse volken van Nieuw-Nederland. Of nog beter, in de eigen namen van de volken van Nieuw-Nederland.
200 jaar geleden, op 12 februari 1809, is Charles Robert Darwin geboren en
150 jaar geleden, op 24 november 1859, dat hij zijn gedurfde On the Origin of Species publiceerde. Van jongs af aan ben ik al fan van Darwin. Balkenende zou wel grote moeite hebben om hem als voorbeeld te noemen. Immers, Darwin’s verdere uitwerking van de evolutietheorie geeft vandaag de dag nog grote commotie en kent heel veel misverstanden. Een groep behoudende christenen wil op zijn verjaardag zelfs in iedere brievenbus de brochure ‘Evolutie of schepping - Wat geloof jij?’ doen. Daarin wordt gesteld dat de evolutieleer net zo goed een geloof is als het creationisme. Het verschil tussen het geloof in een mythe als gevolg van indoctrinatie van jongs af aan en een natuurwetenschappelijke theorie is blijkbaar nog steeds niet duidelijk. Zal de mensheid ooit volwassen worden? Deze rommel moet een tegengeluid bieden aan de leer die stelt dat de mens van de aap afstamt.
Voor Valentijnsdag maar mijn Ja/Nee sticker vervangen door de Nee/Nee sticker.
www.500jaarcalvijn.nl
www.henryhudson400.nl
www.darwinjaar2009.nl