De Groene Amsterdammer

In zijn boek Oarloch yn en om Grou 1) beschrijft Ulke Brolsma hoe in een kleine en gesloten gemeenschap het verzet door de Nazi's wordt geïnfiltreerd. Een tiental mensen -plus een hond- wordt gearresteerd, twee van hen geëxecuteerd, de verraders komen ermee weg. Brolsma kwijt zich goed van zijn taak, als historicus en schrijver. Hij stelt zich met het oog op zijn onderzoek nieuwe vragen, verschaft zich daardoor nieuwe bronnen en heeft een vaardige pen.

Één naam is in het Grouw van vandaag nog steeds synoniem met verraad, die van Jan Best. Brolsma somt op: de ULO-leraar is actief als districtsvertegenwoordiger Opvoedersgilde Friesland van de NSB, lid van de Germaanse SS, wijkhoofd van de NVD 2), lid van de Stichting Saxo Frisia, lid van Frontzorg 3), lid van de Nederlands Duitse Kultuurgemeenschap, en lid van het Korps Nationaal-Socialistische Ambtenaren. Spijt heeft Best nooit betuigd: na een gevangenisstraf van drie jaar verkoopt hij begin jaren vijftig zijn woning aan de dochter van een NSB-boer.

De zoon van Best (geboren als Jan Gijsbert Pieter op 29 augustus 1941) treedt in diens voetsporen. Lezers van De Groene Amsterdammer worden met enige regelmaat getracteerd op een paginagrote advertentie waarin de waren van de uitgeefstichting Nanny Maria Wilhelmina De Vries worden aangeprezen. De stichting is in 2016 opgericht door Jan Best jr, die zich sinds de dood van de naamgeefster in 2012 Jan Best de Vries pleegt te noemen. Nanny de Vries stond ooit aan de wieg van de Vrouwen Partij en redigeerde het tijdschrift Thamyris.

Bij de stichting kan men gratis een manuscript laten uitgeven. En het aldus tot boektitel omgetoverde manuscript kan men -ook alweer gratis- bestellen. Van auteur en lezer vraagt Jan Best jr niet meer dan een vrijwillige donatie aan het Herinneringscentrum Kamp Westerbork. Maar het summum van cynisme wordt gepresenteerd in de lijst van Stichtingsboeken 2016-2018 zoals die in de meest recente advertentie -gekocht in zowel DGA nummer 33 als 35 (van vandaag dus)- staat afgedrukt 4).

Behalve Jan Best aka Jan Best de Vries zelf -hij neemt grofweg de helft van de uitgeefsels voor zijn rekening- schrijven vooral zijn familieleden op kosten van de stichting. Tevens valt het hoge Uitgeverij Aspekt-gehalte van de lijst op. Best zelf heeft bijna al zijn fictie eerder in Soesterberg het licht laten zien, en ook auteurs als Sylvia Duijm, Jean Thomassen en Ine Veen komen uit de zwijnenstal van Perry en Wijnand Pierik 5).

Jean Thomassen en Ine Veen, men leest het goed. De eerste slijt er in naam van de stichting zijn autobiografie en de biografie van zijn partner. En Veen zelf mag haar bekende gang gaan onder de titel Horror en erkenning in het leven van Prof. Dr. Bob Smalhout. Ik heb al eens gesuggereerd dat de zelfbeschrijving van Thomassen vooral dient om de lezer zand in de ogen te strooien 6). De eerste twintig pagina's van Horror staan online en bevestigen het angstige vermoeden dat de schrijfster het daarin vooral over zichzelf en haar verwerpelijke ideeën heeft 7).

Best 8), Thomassen en Veen 9) maar de meeste van deze is vooral Veen... Om haar naam onder een oproep tot doneren voor Westerbork te zetten, moet je wel, zoals Brolsma in zijn boek beeldend schrijft 'in het laatste huis van het dorp, aan de Nesserweg vanwaar een vrij uitzicht op Grouw' geboren zijn, denk ik dan. Maar vooral ook: welk zichzelf respecterend tijdschrift gaat voor alweer de zesde of zevende keer over tot het plaatsen van deze tenenkrommende advertentie? Wat brengt De Groene Amsterdammer, dat zichzelf graag profileert als het enige blad links van Vrij Nederland, ertoe om de bruine misbaksels van Ine Veen cs te faciliteren?

Een telefoontje met de afdeling acquisitie van het blad levert niet veel op. De dienstdoende advertentieboer leest 'nooit wat er in zo'n advertentie staat' en zegt Ine Veen niet van naam te kennen. 'Wij krijgen ook nooit een recensie-exemplaar of zoiets', zegt hij en als ik hem vraag wie er voor de inhoud van de advertentie verantwoordelijk is verwijst hij mij naar Best. Zijn baas is nog op vakantie en pas volgende week weer terug.

Zolang wachten wij niet. Wij willen De Groene Amsterdammer wel helpen. Blijkbaar is de nood bij het blad zo hoog gestegen dat op de paar duizend euro die Best regelmatig fourneert niet kan worden beknibbeld. Laat ons dan die euri's neertellen. Middels crowdfunding. Vereist niet meer dan het openen van een rekening en een gevatte naam voor de actie. Ik stel voor: Nazi's eruit, om te beginnen uit De Groene!...

1) Uitgegeven door Bornmeer, in 2016. Aan een vertaling in het Nederlands wordt momenteel gewerkt, zie voor een uitgebreide recensie.
2) Nederlandse Volksdienst, opgericht om het maatschappelijk werk te nazificeren.
3) Verzamelde en verzond -onder het motto Liebesgaben aus Holland- vooral tabakswaren en post naar het front.
4) En dan heb ik het nog niet eens over het feit dat -althans in nummer 33, over de uitvoering van de advertentie in nummer 35 bestond gistermiddag nog onzekerheid ter redactie, zo werd mij desgevraagd meegedeeld- in de lijst ook twee werken van mijn hand zijn opgenomen. Ik kan op enig moment aan de rechter de emails tonen waarin ik destijds niet alleen tijdig mijn toestemming voor de publicatie heb ingetrokken maar waarin Best ook heeft toegezegd de door hem reeds gedrukte boeken met mijn naam erop niet meer aan te zullen bieden.
5) Zie ook: Aspecten van Aspekt
6) Zie hier
7) Zie hier

8)Het pareltje onder de door de man voortgebrachte pennenvruchten is zonder meer Oorlogskinderjaren, en niet alleen vanwege de kromme stijl. In het boekje onthult Best dat het eigenlijk het idee van Nanny de Vries was om zijn jeugd -met daarin de tijdens de wetenschappelijke loopbaan van Best vakkundig verzwegen status van Best senior- uit de doeken te gaan doen, maar zulks pas -en dat snappen wij wel- na zijn dood. Omdat het De Vries was die eerder kwam te overlijden, deinst Best er vervolgens niet voor terug om dat boekje dan zelf maar te schrijven... Ook het gelamenteer in Oorlogskinderjaren over Wilders en PVV doet pijn aan de ogen indien men weet wie er welkom zijn in Best zijn stichtinkje...

9) Zie ook