Skip to main content
  • 28 juni 2006

Cola uit de kraan

JoopFinland

Kinderen gaan hier in Finland met twee maanden naar de creche en worden ook op allerlei andere manieren zo snel mogelijk uit het drukke leven van de belastingbetalers weggebonjourd.

Mijn zoon en ik gaan naar 'n uitwedstrijd van de voetbalclub waarvoor ik vrijwilligerswerk doe. Tenminste, dat is de bedoeling. De 9-jarige verheugt zich enorm op de trip in een ouwe gammele bus. Hij mag de clubpet op en het hemelse vooruitzicht is dat we niet voor middernacht weer thuis zullen zijn. Maar het feest gaat niet door. De voorzitter mailt me en de secretaresse belt me. Het is beslist onverantwoord om kinderen mee te nemen. Want het wordt een “ruige” tocht. Nu  moet in Finland het voetbalvandalisme nog uitgevonden worden dus ik kan me bij het woord “ruig” even niets voorstellen. Maar dan valt het woord “drank” en weet ik van de hoed en diens inktzwarte rand.

Het is Midzomer of nou ja, de uitwedstrijd is natuurlijk twee avonden voor Midzomer maar omdat het Midzomer worden zal zoals het elk jaar Midzomer worden zal, moet ik begrijpen dat de overige passagiers de reis zullen aangrijpen om zich 'n delirium te drinken. De bus zal voor en na de wedstrijd verschillende bars aandoen en misschien pas de volgende middag terugkeren. “Dat was vorig jaar ook zo”, klinkt het zacht aan het andere eind van de lijn. Ze maakt de indruk of ze er zelf ook niet veel zin in heeft maar zolang ze niet verkracht wordt en wie is zij om er tegen te protesteren...?

Midzomer duurt drie dagen, met het indrinken dus vijf, met de kater zeven. Midzomer duurt dus eigenlijk een week, het is na Kerstfeest dat hier een maand duurt, het langste feest op de kalender. De aktiviteiten op Midzomer lopen naast het drinken uiteen van verdrinken, voor de trein springen en zich dood rijden op iemand anders tot het met een vuur- of steekwapen afslachten van de ega, het gezin, de familie, de buren of de ganse omringende woonwijk. De gemiddelde tol van drie dagen Midzomer is tien verkeersdoden en evenzovele slachtoffers van geweldpleging. Ik lieg dat ik het begrijp, meld mij en zoonlief aan voor de volgende uitwedstrijd en luister naar hoe de secretaresse verheugd klinkt: “Ja, dat is leuk. Dat is op een maandag, dan zijn we op tijd weer thuis want dan moeten de mensen de volgende morgen naar hun werk!”

Het kan gelukkig ook anders.
De Britse videokunstenares Ange Taggart organiseert 'n avondje bij haar thuis voordat ze Finland weer gaat verlaten. Ze heeft onze demonstraties rond de vijfde Finse kerncentrale-in-aanbouw gefilmd. “Ons” is een tiental aktivisten van allerlei pluimage dat soms 'n briesje veroorzaakt in de windstilheid die ons stadje zo eigen is. En ons is ook Wili. Hij was drie jaar geleden al van de partij bij het folderen tegen de oorlog in Irak. Het jochie wou toen de foto hebben uit de krant waarop hij naast pa op de voorpagina pronkt. De titel boven de foto zegt hem nu nog niets maar zodra hij geleerd heeft de krant te lezen, zal ik hem uitleggen waarom wij zo prominent werden afgedrukt en waarom pa na die foto nooit meer Engelse les heeft gegeven.

Ieder heeft wat te eten en te drinken meegebracht en we bekijken het werk van Ange terwijl Wili zich laaft aan aardbeien, geitenkaas, vruchtensap en andere verantwoorde zaken. Maar op tafel staat ook een kloeke fles cola en deze verboden vrucht heeft de speciale aandacht van mijn zoon. Ik aarzel om hem toestemming te geven. Totdat er iemand binnenkomt met een fles pis. Tenminste daarop lijkt het geelbruine vocht. Iedereen slaakt echter bewonderende kreten en de fles is in de kortste keren kleinjongen gemaakt, alleen de Engelse en ik hebben hem aan ons voorbij laten gaan. De toverdrank heeft een onuitspreekbare naam die ik meteen weer vergeet en is “in de winkel niet verkrijgbaar”... Jenever van eigen hand dus, stookolie maar dan om te drinken.

Tussen zoveel politieke incorrectheid besluit ik om ook de teugels te laten vieren en geef Wili toestemming voor de cola. Het is 'n mooi moment als hij hem aan zijn mond zet. Bijna het mooiste van de avond.

Ander werk van Ange gaat over consumptieverslaving en is opgenomen in New York, Engeland, Amsterdam. Wili haalt uit de beelden iets van zijn eigen gading -Ikea komt hem bekend voor, de tram in Amsterdam ook- maar de portee en het Engelse kommentaar gaan vanzelfsprekend  langs hem heen. De maakster zet echter de video stil en vraagt of iemand het voor Wili wil vertalen. Daar zit mijn zoon, een literfles cola aan zijn lippen, een bord aardbeien en koekjes op zijn schoot, de vrouw voor hem stopt om de andere zin, de man naast hem vertaalt het engels minutieus in het Fins. Ik onderdruk eerst 'n giechel maar voel dan een brok in mijn keel. Op zo'n simpele manier van hem-er-bij-laten-horen was ik zelf nooit gekomen.

De wereld ziet er na het avondje weer een beetje beter uit. En ook Wili heeft 'n manier bedacht om het bestaan te vergemakkelijken. In de bus naar huis zegt hij: “Dat drinken uit zo'n grote fles is best moeilijk. Wat zou het makkelijk zijn als er cola uit de kraan kwam...”