Laatste loodjes voor Oekraine Referendum

Op woensdag 6 april 2016 is het referendum over het Associatieverdrag van de Europese Unie (EU) met de Oekraïne. Alle Nederlandse stemgerechtigden kunnen dan met een JA of een NEE aangeven wat zij van dit verdrag vinden. Hoeveel Nederlanders van dit recht gebruik gaan maken is nog onzeker. De verwachtingen zijn niet erg hooggespannen. Bij een opkomst van onder de 30% heeft het referendum geen geldigheid. Waarschijnlijk wordt dat percentage wél gehaald. Maar ook dan is nog niet duidelijk wat er met de uitslag gedaan gaat worden.

Een meerderheid voor JA wordt ongetwijfeld opgevolgd. Dat is immers in de lijn van de huidige machthebbers in Nederland en de EU. Een meerderheid voor NEE kan als slechts 'raadgevend' terzijde worden gelegd. Desalniettemin zal een helder en klaar NEE een sterk signaal zijn tégen de projecten van de Nederlandse, Oekraïnse en Europese machthebbers. Het zal de legitimatie van de uitbouw van een ondemocratisch en asociaal Europa bemoeilijken en een startpunt kunnen zijn van de opbouw van een beter Europa van onderop.

Felle discussie
Niemand kan nog zeggen dat hij of zij geen weet heeft van het referendum op 6 april. Spotjes op radio en tv, advertenties in kranten, stukken en filmpjes op internet gaan hierover. Op 30 maart waren er alleen al in Den Haag drie verschillende debatbijeenkomsten waarvoor de SP was uitgenodigd. Op o.a. www.grenzeloos.org woedde een felle discussie over of linkse mensen wel of niet en zo ja hoe zij het best zouden kunnen stemmen.

Driewerf NEE
Van één van de Haagse bijeenkomsten volgt hier een kort verslag. Als laatste loodje voor het referendum. Om nog één keer enkele overwegingen ter linkerzijde op een rijtje te krijgen.
*Voor de Socialistische Partij sprak de secretaris van de SP Hans van Heijningen. Hij zette het driewerf NEE van de SP uiteen. In de eerste plaats is het verdrag slecht voor de Oekraïne. Het zet de deur wagenwijd open voor grote Westeuropese ondernemers en bankiers – ten koste van de werkgelegenheid in de Oekraïne. In de tweede plaats is het verdrag slecht voor Nederland. Het versterkt de neiging regelgeving en salarissen naar een lager, Oosteuropees, niveau bij te stellen. In de derde plaats is het slecht voor heel Europa omdat het de spanningen tussen Oost en West zal vergroten.
*Voor de Partij voor de Dieren (PvdD) sprak Eerste Kamerlid Christine Teunissen. Zij gaf met een concreet voorbeeld uit de kippenindustrie aan hoe beroerd het verdrag zou uitpakken voor Hollandse en Oekraïnse (kleinere) boeren en natuurlijk ook voor … miljoenen kippen. Verder liet ze een vermakelijk filmpje zien op de website van de PvdD, speciaal gemaakt ter gelegenheid van het referendum. Met als boodschap: niet doen, dat verdrag!

Spanningen
*Voor een JA sprak op persoonlijke titel het gemeenteraadslid van de Haagse Stadspartij Joeri Oudshoorn. Hij legde de nadruk op de grote culturele verschillen tussen Rusland en de EU, waarbij de EU relatief meer vrijheid en rechtvaardigheid heeft te bieden dan Rusland. Voor de meeste Oekraïners zou een verdere ruk naar het Westen verkieslijk zijn boven een grotere invloed van het autoritaire en homofobe Rusland. Bovendien vreest hij bij een NEE voor toenemende spanningen binnen de Oekraïne en daardoor groter oorlogsgevaar.
*Kees van der Pijl, hoogleraar en spreker namens Oorlog is geen Oplossing, ging lijnrecht tegen die laatste stelling in. Volgens hem is de Oekraïne voor een deel op het westen en voor een ongeveer even groot deel op het oosten geörienteerd. De hele Oekraïne naar het westen willen trekken, zal het conflict tussen die delen verscherpen. En het zal de ruzie met Rusland verergeren en dát zal de kans op militaire botsingen doen toenemen. Daarbij wees hij op de volstrekte onbetrouwbaarheid van de huidige Oekraïnse politici en oligarchen, waaronder corruptie en zelfs fascisme welig tieren. Bovendien meent hij dat de te verwachten massawerkloosheid als gevolg van het verdrag de instabiliteit nóg verder zal vergroten.

Solidariteit
Over twee zaken waren alle sprekers het wel eens:
Ten eerste dat ongeacht het referendum veel zaken in het verdrag hun beslag zullen krijgen. Sterker, al hun beslag hébben gekregen. Fijn voor de JA-stemmers. Maar de NEE-stemmers geven niet op. Nogmaals: een helder en klaar NEE zal een sterk signaal zijn tégen de projecten van de Nederlandse, Oekraïnse en Europese machthebbers. Het zal de legitimatie van de uitbouw van een ondemocratisch en asociaal Europa bemoeilijken en een startpunt kunnen zijn van de opbouw van een beter Europa van onderop.
Ten tweede waren alle deelnemers het eens met de stelling dat ongeacht het referendum de Oekraïnse bevolking niet in de steek gelaten mag worden. Contacten met vooruitstrevende groepen en individuen in de Oekraïne dienen te worden gekoesterd. Internationale solidariteit blijft geboden!