Skip to main content
  • 04 maart 2019

Ontmanteling van de Doomsday Machines

Henk van der Keur

The Doomsday Machine, de titel van Daniel Ellsberg’s schitterende boek is niet zomaar een denkbeeldig geheel uit een filmisch meesterstuk. Een Doomsday Machine zoals die beschreven in Dr. Strangelove bestaat nu.

In feite zijn er twee van dergelijke machines, één in Amerikaanse handen en één in Rusland. De VS proberen hun versie te verbergen, maar Ellsberg heeft onthuld dat het al sinds de jaren vijftig bestaat. Rusland heeft in stilte toegegeven dat het er één heeft, formeel genaamd “Perimetr” en het ook getagd met een angstaanjagende apt-bijnaam “Dead Hand.”

De Doomsday Machine werd iets meer dan een jaar geleden gepubliceerd, maar de angstaanjagende boodschap ervan heeft geen actie uitgelokt. Wat volgt op deze eerste verjaardag van de publicatie van het boek, is een korte herwerking van het hoofdargument van het boek en vervolgens een samenvatting van het actieplan van Ellsberg. Ellsberg's plan moet worden beschouwd als een stoplap-maatregel voor het verwijderen van het nucleaire zwaard van Damocles dat boven onze hoofden hangt en de tijd geeft voor de totale afschaffing van kernwapens, een veel zwaardere taak.

Hoe werken de Doomsday Machines? - Twee componenten:

Wat is de essentie van een “Doomsday Machine”? Het eerste onderdeel is een mechanisme voor het lanceren van kernwapens die op scherp staan (hair-trigger alert) en niet altijd in handen is van de presidenten van Rusland of de VS. Het feit dat goed voor het Amerikaanse publiek verborgen is, is dat de Amerikaanse president of degenen in de lijn van constitutionele opvolging niet de enigen zijn met een vinger op de nucleaire knop, en hetzelfde geldt voor Rusland. Het tweede onderdeel van een Doomsday Machine is een wapen van zo'n destructieve kracht dat het miljarden kan doden in de onmiddellijke nasleep van een aanval en vervolgens het hele menselijke ras en misschien al het dierlijke leven op aarde.

Het Lanceermechanisme - Commando en Supervisie (Command and Control)

Rusland en de VS hebben elk een capaciteit voor een Eerste Aanval (First Strike capability), dat is het vermogen om de ander met grote kracht aan te vallen, om de steden en industriële en militaire bases van de ander te vernietigen - en de nucleaire afschrikking van de ander uitschakelen. De essentie van een Eerste Aanvalscapaciteit is dit vermogen om het afschrikkende effect van de andere kant weg te vagen of het voldoende te verzwakken zodat de resterende kracht grotendeels kan worden onderschept. Hoe kan een land, doelwit van de ander, het gebruik van een eerste aanval verhinderen? Het moet de tegenstander ervan overtuigen dat een dergelijke aanval nutteloos is en het afschrikkende effect van de natie, doelwit van de ander, niet zal vernietigen. De aanvaller moet begrijpen dat hij niet zal ontsnappen aan vergelding, omdat de nucleaire slagkracht van de aan te vallen natie door zijn nucleaire afschrikking zal overleven.

Lancering bij waarschuwing (Launch on Warning) - Hair Trigger Alert

De eerste maatregel om het verlies van afschrikking in het geval van een Eerste Aanval te voorkomen, is om de nucleaire kracht bij waarschuwing te starten of op scherp te zetten. De meesten van ons hebben hiervan gehoord, maar we zouden elke keer moeten sidderen als we eraan denken. Aangezien de tijd om te reageren op een Eerste Aanval slechts tientallen minuten is voor een ICBM-aanval (Intercontinentale Ballistische Raketten), die in ongeveer 30 minuten reist tussen van de VS naar Rusland, en zelfs nog minder tijd voor een raket met een korte of middellange afstand. Het land onder aanval moet zijn nucleaire kracht op afleveringsvoertuigen geladen hebben en in staat zijn om te worden gelanceerd wanneer voor een nucleaire aanval wordt gewaarschuwd. De wapens moeten klaar zijn om te worden gelanceerd voordat het land wordt getroffen. Dit wordt “Lancering bij Waarschuwing” genoemd en soms wordt gezegd dat de wapens op “Hair Trigger Alert” staan.

Kernkoppen die op leveringsvoertuigen worden geladen, worden “ingezet” genoemd en er waren ruwweg 1600 van dergelijke kernkoppen geladen op langeafstandsleveringsvoertuigen, elk, in handen van Verenigde Staten en Rusland in 2018. Ze zijn klaar om binnen enkele minuten te worden gelanceerd. Het gevaar dat inherent is aan deze situatie is gemakkelijk te zien. Het besluit om te starten moet binnen enkele minuten worden genomen om te voorkomen dat de nucleaire afschrikking wordt vernietigd en het zou moeilijk zijn om met zekerheid vast te stellen of de waarschuwing voor een aanval echt was of een gevolg is van een technische storing. Het signaal dat er een aanval komt, is in feite altijd dubbelzinnig. Zelfs als de aanval echt is, zal de aanvaller proberen deze te verbergen en zelfs dan zal het signaal dubbelzinnig zijn. Dus zelfs een dubbelzinnige waarschuwing veroorzaakt door een technische storing moet altijd worden behandeld met ernst en een beslissing om te reageren binnen enkele minuten.

Onthoofding en Delegatie (Decapitation and Delegation) - Onbekenden hebben hun vinger op “de knop”.

De tweede maatregel om verlies van afschrikking te voorkomen, is Delegatie. Dit is niet algemeen bekend of begrepen. Een aspect van een Eerste Aanval zou een poging zijn om bekende commandocentra uit te schakelen, zodat een vergeldingsaanval niet kon worden bevolen. Dit staat bekend als onthoofding. Het tegengif tegen onthoofding is delegatie, dat zijn anderen, behalve de presidenten en hun directe opvolgers, die gemachtigd zijn om op de knop te drukken. Het werkt op deze manier. Deze ‘anderen’ bevinden zich in geheime commandocentra ver van Washington of de Strategic Air Command Base in Colorado, die beide worden bedreigd in een Onthoofdingsaanval. Als deze geheime centra zich afsluiten van de communicatie met Washington of Moskou, wordt de veronderstelling gemaakt dat er een onthoofde kernaanval heeft plaatsgevonden. In dat geval zijn deze ‘anderen’ die uit de machtscentra zijn verwijderd, gemachtigd om de nucleaire knop te drukken!! Deze anderen zijn geen gekozen functionarissen en we weten in feite niet wie ze zijn! Wat Ellsberg ontdekte, was dat sommige van deze ‘anderen’, militaire mannen, bezorgd waren dat ook zij getroffen konden worden door een onthoofdingsaanval. Dus hadden ze het gezag gedelegeerd aan nog anderen! In feite weet niemand, misschien zelfs niet de president en zijn kring van adviseurs, wie de kernwapens kan uitsturen. Is het mogelijk dat één van hen lijkt op de fictieve generaal Jack D. Ripper, de psychotische en bedrieglijke man die de lanceeropdracht geeft aan Dr. Strangelove?

Het is waar dat voor zover wij weten de kans op een fout of dat een bedrieglijk figuur de controle over kernwapens verkrijgt, klein is. De wapens worden beschermd tegen malafide gebruik door veiligheidssloten die ‘Permissive Action Links’ (PALs) worden genoemd, maar deze zijn niet perfect, en zij moeten in staat zijn te worden geactiveerd door iemand in de ‘perimeter’ in het geval van delegeren. En ze zijn geen bescherming tegen een vals alarm van een aanval. Ondanks dat de kans op een fout laag is, worden de dobbelstenen elk moment van de dag gegooid en met het verstrijken van de tijd zal er onvermijdelijk iets fout gaan.

Het Kernwapen. Het Eerste Aanvalsarsenaal.

Vernietiging van Rusland en de VS. Het tweede onderdeel van een Doomsday Machine is het wapen zelf. Wat is de destructieve kracht van het geheel aan kernwapens zoals gebruikt in een Eerste Aanval? Ik ken geen recente kwantitatieve schattingen die door het Pentagon zijn vrijgegeven. Ze zijn hard nodig. Maar in 1961, toen Ellsberg deel uitmaakte van een team dat werkte aan de strategie voor nucleaire oorlogsvoering voor de Kennedy-regering, vroeg hij om een ​​schatting van het Pentagon van de sterfgevallen als gevolg van een Eerste Aanval, zoals de generaals en hun civiele oorlogsplanners het op dat moment in kaart hadden gebracht . Tot zijn verbazing kwam de schatting meteen terug - het Pentagon had het gemaakt en het verborgen gehouden. De lancering van de kernwapens die gepland zijn voor gebruik bij een Eerste Aanval door de VS zou 1,2 miljard doden veroorzaken door explosies, straling en vuur. Dat aantal was het aantal doden en omvatte geen verwondingen. En het was alleen het resultaat van Amerikaanse wapens; het omvatte niet de sterfgevallen als gevolg van een reactie van de Sovjetzijde als zij er toe in staat waren geweest. 1,2 miljard mensen waren de tol in een tijd dat de populatie van de aarde ongeveer 3 miljard was! (Merk op dat deze tol NIET de effecten van de nucleaire winter omvat die op dat moment onbekend waren. Meer hierover hieronder.) En natuurlijk zouden dergelijke sterfgevallen geconcentreerd zijn in de landen die elkaars doelwit zijn, in deze tijden de VS en Rusland. Ellsberg was stomverbaasd om te horen dat het Pentagon koelbloedig plannen zou maken voor zo'n gigantische en onmiddellijke genocide. En dat zouden we allemaal moeten zijn. Wat voor soort mindset, wat voor ethiek, welke moraliteit heeft zoiets toegestaan!

Nucleaire Winter en de Vernietiging van de Mensheid

Maar daar blijft de schade niet bij. Dit is de verrassing die het Pentagon op dat moment niet begreep. De as van de vuren van brandende steden zou zo hoog in de stratosfeer worden geworpen dat het niet zou uitregenen. Daar zou het minstens een decennium blijven, voldoende zonlicht blokkerend dat er tien jaar geen gewassen groeien. Dat is voldoende om totale uithongering te veroorzaken en het hele menselijke ras uit te roeien met slechts een handvol die hoogstens in staat is om te overleven. Dit is Nucleaire Winter. Het doet akelig denken aan Kubrick's Doomsday Machine, wat resulteerde in een wolk van radioactiviteit die rond de aarde cirkelde en al het leven uitwiste. Nucleaire Winter werd voor het eerst begrepen in de jaren 1980, maar in die tijd leek een zorgvuldige beoordeling van de bestaande computermodellen erop te wijzen dat dit niet waarschijnlijk was en velen ‘stopten [dus] met piekeren.’ Nu met de interesse in de wereldwijde opwarming (Global Warming), zijn er nieuwe en betere computermodellen ontwikkeld. Wanneer de resultaten van een eerste kernaanval in deze modellen worden geplaatst, verschijnt Nucleair Winter opnieuw zoals Brian Toon, Alan Robock en anderen hebben laten zien.1 De TED-gesprekken van Toon2 en van Robock3 die hun bevindingen beschrijven, zijn het bekijken waard; ze zijn kort en goed geïllustreerd. We worden geconfronteerd met een genocide van de hele of bijna de hele mensheid, een “Omnicide”.

De lancering van de 1600 ‘ingezette’ kernkoppen van de VS of Rusland is voldoende om ons nucleaire winter te bezorgen. Dus hebben we in de VS een wapensysteem op scherp gezet onder bevel van wie kennen en bijna alle Amerikanen kan doden - net als de meeste andere mensen op de planeet. We hebben een wapen op scherp staan dat in feite suïcidaal is. Gebruik het wapen en we verliezen ons bestaan. We moeten ook duidelijk zijn dat, zelfs als we ons houden aan de gevolgen van de nucleaire winter, de kernaanvallen zich zouden concentreren op Rusland en de VS. Dus de meesten van ons zouden worden geconsumeerd. Zo wordt MAD (Mutual Assured Destruction) vervangen door SAD (Self-Assured Destruction).

Ontwapening van de Doomsday Machine

Wat is Ellsberg's plan om de Doomsday-machines te ontwapenen? Hij suggereert niet de totale afschaffing van kernwapens, een waardig en uiteindelijk doel, als een eerste stap. Hij suggereert tussenstappen, die veel sneller kunnen worden volbracht en het huidige gevaar wegnemen.

Uit wat hierboven is gezegd, is het duidelijk dat de Doomsday Machine met zijn enorme nucleaire kracht, Lancering bij Waarschuwing en het Delegatiesysteem allemaal voortkomt uit de behoefte om te beschermen tegen een Eerste Aanval. De oplossing voor het probleem vereist niet het opgeven van alle kernwapens of zelfs een afschrikmiddel die velen graag willen houden.

Het verlaten van het Eerste Aanvalsbeleid en Capaciteit

Het demonteren van de Doomsday Machine met zijn Hair Trigger Alert en Delegatie betekent het verlaten van een Eerste Aanvalsbeleid en capaciteit. En op dit moment hebben slechts twee landen zo'n Eerste Aanvalscapaciteit en slechts één, de VS, weigert het recht om het te gebruiken ‘van tafel’ te nemen, zelfs als het niet wordt aangevallen. Wat betekent de eliminatie van Eerste Aanvalscapaciteit in de praktijk; hoe kan het worden bereikt? Dit blijkt uit twee basisstappen voor de VS te bestaan: demontage van de Minuteman III, de Amerikaanse intercontinentale raketten (ICBMs) en het terugbrengen van de Trident Submarine-Launched Ballistic Missile (SLBM) tot het niveau waarop het de volledige Russische raketafweer op land niet kan vernietigen.

De Minuteman III raketten, het landgebaseerde deel van de Strategische Triade, zijn zeer nauwkeurig, maar op hun plaats vastgelegd, ‘sitting ducks’; ze zijn alleen goed voor een Eerste Aanval, want ze zullen worden vernietigd in een succesvolle Eerste Aanval door een tegenstander.

Met de ontmanteling van de Minuteman III en de SLBMs zou de VS niet langer een Eerste Aanvalscapaciteit hebben, en dus zou Lancering bij Waarschuwing en Delegatie bij schijnbare Onthoofding beide overbodig zijn. Zo simpel is het.

Natuurlijk zouden de Russen ook soortgelijke maatregelen moeten nemen die rekening houden met de specifieke kenmerken van zijn arsenaal. En dat is waar de onderhandelingen, verdragen en verificatie aan bod komen. Dat kan op zijn beurt niet plaatsvinden in de huidige atmosfeer van Russiagate en Russofobie. Beide zijn daarom existentiële bedreigingen en moeten worden overwonnen. We moeten praten ondanks onze verschillen, echt of waargenomen.

Mochten de VS en Rusland hun Eerst Aanvalscapaciteit zouden opgeven, dan zou een redelijk afschrikmiddel kunnen worden behouden. Zo'n afschrikmiddel zou ver onder de drempel voor een nucleaire winter moeten liggen. Toen Herbert York, één van de oorspronkelijke nucleaire oorlogsplanners en strategen, werd gevraagd om hoeveel kernwapens het gaat om afschrikking te garanderen, suggereerde hij ergens tussen één en honderd, dichter bij één, misschien tien.

Met Lancering bij Waarschuwing and Delegatie zouden beide partijen worden vernietigd. Dit pad moet dus worden verlaten. Het is echter een pad dat al heel lang wordt bewandeld. Het heeft veel aanhangers en wordt ingebed in het denken van onze “strategische oorlogsplanners.” Het zal moeilijk zijn om deze manier van denken los te laten, wat de eenvoudige hierboven geschetste stappen politiek moeilijk zal maken, hoewel technisch en logistiek gezien vrij eenvoudig.

Een extra maatregel - het elimineren van lancering bij waarschuwing (“ont-waarschuwing”)

Er is ook een aanvullende maatregel voorgesteld. Alle kernkoppen moeten door Rusland en de VS uit de actieve status worden verwijderd. Dat wil zeggen, de kernkoppen moeten uit hun bezorgvoertuigen worden verwijderd en worden opgeslagen op een manier die dagen of zelfs weken zou duren om in gebruik te nemen - dat wil zeggen om opnieuw te worden geïnstalleerd. Dit is voorgesteld door de Global Zero Commission on Nuclear Risk Reduction4, die zelf zegt:

'Toen de wereldleiders afdaalden naar de Verenigde Naties in New York voor de evaluatieconferentie 2015 van het non-proliferatieverdrag (NPV), gaf de Global Zero Commission on Nuclear Risk Reduction - geleid door de voormalige Amerikaanse vicevoorzitter van de Joint Chiefs of Staff General James E. Cartwright en bestaande uit internationale militaire experts - een gedurfde oproep voor het beëindigen van de Koude Oorlog-tijdperk praktijk van het op scherp houden van kernwapens.

Het uitgebreide verslag van de Commissie roept op tot (1) een dringende overeenkomst tussen de Verenigde Staten en Rusland om onmiddellijk ‘lancering-bij-waarschuwing’ uit hun operationele strategie te verwijderen en een gefaseerde inperking in te stellen van hun op scherp staande strategische strijdkrachten ...; en (2) een mondiale overeenkomst op langere termijn die alle kernwapenstaten verplicht om af te zien van het op scherp houden van hun kernwapens.

Volgens de Commissie is dringende actie nodig vanwege de toegenomen spanningen tussen de Verenigde Staten en Rusland, oplopende geopolitieke en territoriale geschillen met andere nucleaire landen die zouden kunnen escaleren, en een opkomende wereldwijde tendens om kernwapens op scherp te zetten.

Het voorstel, gesteund door meer dan 75 voormalige hoge politieke functionarissen, nationale veiligheidsexperts en commandanten uit de militaire top, pleit ervoor dat een multinationale ontwaarschuwings-overeenkomst de vele risico's van het gebruik van kernwapens, waaronder computerfouten, cyberlancering, accidentele ontploffingen, ongeoorloofde "insider" lancering, valse waarschuwing van vijandelijke aanval, en overhaaste nucleaire besluitvorming aanzienlijk kan verminderen.'
Voor het volledige rapport: noot 5

Het werk om steun te winnen voor het ontmantelen van de Doomsday Machines

Om het Congres of de uitvoerende macht in staat te stellen om naar deze veranderingen toe te werken, zijn een aantal dingen noodzakelijk. De eerste is informatie. Als een zeer basaal voorbeeld, Ellsberg leerde in 1961 dat een Amerikaanse Eerste Aanval op dat moment 1,2 miljard doden zou produceren als een onmiddellijk resultaat van een Kernoorlog, met uitsluiting van alle effecten van de nucleaire winter en met uitsluiting van een Sovjetreactie. We verdienen het om te weten wat die cijfers nu zijn. Hier, betoogt Ellsberg, zullen zowel de openbare druk als het werk van klokkenluiders nodig zijn. Een ander voorbeeld is dat we van het Pentagon en de National Academy of Sciences weten moeten weten of het resultaat van een Amerikaanse Eerste Aanval van de huidige omvang (op scherp) zou leiden tot een nucleaire winter - zoals het bijna zeker lijkt.

Maar veel meer dan dat zou nodig zijn. Er moet enige vorm van druk zijn om de politici wakker te schudden en hen te dwingen de Doomsday-machines te ontmantelen. Maar dit ontbreekt. Gedeeltelijk met het einde van de Eerste Koude Oorlog, dachten velen dat het gevaar was geweken. Het is duidelijk niet zo. Een beweging om de Doomsday-machine af te schaffen vormt een bedreiging voor het militaire industriële complex (MIC) en daarom zou het MIC en hun mediahandlangers liever stilzwijgen of zich verzetten tegen dergelijke inspanningen. Het kan zijn dat de generaties die de eerste Koude Oorlog meegemaakt hebben en door zijn verschrikkingen zijn gegaan, van ‘duck and cover’ oefeningen tot paddenstoelwolk nachtmerries, tot de Cubaanse Missile Crisis een bijzondere rol kunnen spelen. Hun psyche is het meest getroffen door nucleaire gruwelen en zij kunnen de beste zijn om volgende generaties van de gevaren te overtuigen. Maar de strategie en tactieken voor een dergelijke inspanning moeten nog worden geschetst. Het is een taak die voor ons ligt.

De eerste stap naar gezond verstand is het elimineren van de lancering bij waarschuwing en de tweede stap zou zijn om onszelf en de Russen van een Eerste Aanvalsbeleid en -capaciteit te ontdoen en een stabiel afschrikmiddel te onderhandelen, klein genoeg dat het geen nucleaire winter voortbrengt. Dat is iets dat de kernmachten en het brede publiek gemakkelijk kunnen accepteren, ondanks de tegenstand van een klein aantal nucleaire oorlogsstrijders. Hier is het idee van onderhandelingen niet om de andere kant kwetsbaarder te maken, maar om de ‘tegenstander’ en zichzelf een klein, stabiel nucleair afschrikmiddel te geven. Zo'n win-win benadering van onderhandelingen is eigenlijk noodzakelijk om te overleven terwijl we de moeilijkere weg nemen naar totale nucleaire afschaffing.

Totale afschaffing zou het uiteindelijke doel moeten zijn, omdat geen enkele menselijke hand in staat zou moeten worden gesteld om soort-vernietigende kracht te gebruiken. Maar het lijkt erop dat een tussendoel niet alleen nodig is om ons de ademruimte te geven om tot nul kernwapens te komen. Een tussentijds en gemakkelijk haalbaar doel kan de aandacht vestigen op het probleem en grote aantallen mensen motiveren. De Nuclear Freeze-beweging6 van de jaren tachtig is een zeer succesvol voorbeeld van dit soort inspanningen. Het speelde een grote rol bij het mogelijk maken van de Reagan-Gorbatsjov-akkoorden. De poging om de Doomsday-machines te doden, wordt misschien wel zoiets als Step Away From Doomsday of gewoon Step Away genoemd. De tijd kan rijp zijn voor een dergelijke inspanning. Om tot nul te komen, is een doorbraak nodig in de manier waarop landen met elkaar omgaan, met name in kernwapenstaten! Laten we onszelf de ademruimte geven om dat te bereiken.

John V. Walsh | 18 januari 2019 gepost op Antiwar.com
https://original.antiwar.com/john-v-walsh/2019/01/17/dismantling-the-doo...

John V. Walsh schrijft over vraagstukken over oorlog, vrede, empire en gezondheidszorg voor Antiwar.com, DissidentVoice.org, The Unz Review, en andere uitgaven. Hij leeft nu in East Bay, en was tot voor kort hoogleraar Fysiologie en Cellulaire Neurowetenschappen aan de Massachusetts Medical School.

Vertaling en bewerking (incl. inkorten): Henk van der Keur

[01] http://climate.envsci.rutgers.edu/nuclear/
[02] https://www.youtube.com/watch?v=M7hOpT0lPGI
[03] https://youtu.be/qsrEk1oZ-54
[04] https://www.globalzero.org/de-alerting/
[05] https://www.globalzero.org/wp-content/uploads/2018/10/Global-Zero-Commis...
[06] https://en.wikipedia.org/wiki/Nuclear_Freeze_campaign

Henk van der Keur