Militaire pin-ups

In de jaren '80 hing in diverse kraakpanden een poster van een vrolijk lachende Sandinista, met onder haar ene arm een geweer en onder haar andere arm een baby. Als toonbeeld van strijdbare emancipatie. Mij leek het eerder een toonbeeld van dubbele belasting, zeg maar overbelasting. Nooit zag ik een foto van een mannelijke Sandinist met een geweer en een baby. Die kerels waren natuurlijk niet gek.

Vrouwen en wapens, het blijft intrigeren. Het NRC publiceerde in haar bijlage enkele weken geleden een serie glamourfoto's van Israelische soldates. De dames waren voor de gelegenheid voorzien van make-up en sieraden, iets wat een vrouwelijke dienstplichtige onder normale omstandigheden uiteraard niet mag. Wat de fotograaf precies met de foto"s wilde zeggen was niet duidelijk, misschien vond hij het contrast tussen uniform en sierlijkheid gewoon mooi. Een politiek statement leek er niet aan verbonden. Maar het kan ook dat ik dat gemist heb. Ik ben niet zo slim in postmoderne beeldtaal, ik stam uit de tijd dat een kapitalist een vet varken met een sigaar was en een antikapitalist een rat met een leren jas en een spuitbus.

Kort daarvoor had ik ook al foto’s van Israelische soldates gezien. Dat was toen ik me verdiepte in het nieuwste snufje op het gebied van onbemande wapensystemen. De Israeliers zijn daar goed in, ze maken bijvoorbeeld hele lollige bewapende en onbewapende vliegtuigen. We hebben daar in Nederland ook enkele van aangeschaft voor gebruik in Afghanistan. Van een type dat, op het moment dat het Nederlands parlement tot aankoop besliste, werd ingezet voor bombardementen op Palestijnse steden. Men kon de effectiviteit van het systeem op CNN bekijken. Maar dit terzijde, dat zijn details.

Wat de Israeliers nu hebben is de primeur van de onbemande, zelfschietende wachttoren. Een vervreemdend high-techproduct op de muur tussen Israel en Gaza. Het ding is voorzien van camera’s en mitrailleurs. Als iemand in de buurt van de wachttoren verdacht verdrag vertoond, gaat deze schieten. Wat mij vooral intrigeerde was de naam van deze nieuwe drone-variant: Roye Yowa, wat zoiets betekend als "zien-schieten”, maar dan in de vrouwelijke vorm. De vraag is natuurlijk: Waarom die vrouwelijke vorm? De verklaring daarvoor maakt het eigenlijk nog vreemder: De torens worden uitsluitend door vrouwen bediend. Op enkele tientallen kilometers afstand, op een veilige militaire basis, zitten dienstplichtige soldates achter een groot aantal monitors de boel in de gaten te houden. Zij zijn het die de torens opdracht geven te schieten als er iets verdachts gebeurd. Op de foto bij het artikel dat ik erover las zie je jonge Israelische meisjes met kekke paardenstaartjes achter beeldschermen. Van die meisjes die je op elk Amsterdams studententerras kan tegenkomen. Het geheel zag er fris en modern uit en deed in niets denken aan stof en vuil en bloed.

Wellicht vinden Israelische commandanten het prettiger om vrouwelijke dienstplichtigen fysiek te scheiden van het vuile werk aan de grensposten. Maar waarom is gekozen voor een vervrouwelijking van deze wachttorendrone, die zelfs zover is doorgevoerd dat het in de naam is vastgelegd, heb ik nog niet kunnen doorgronden. Misschien maakt het de Roye Yowa sexy. En dat is goed voor de PR en de export. Ik ben benieuwd of deze vrouwelijke vorm gehandhaafd blijft als het systeem binnenkort wordt aangekocht voor EU grensbewaking.