De Jetstones

Gelezen in het NRC: “Hoe ziet de computer er over tien jaar uit? In ieder geval niet als een pc, zeggen de onderzoekers van Microsoft. De toekomst is aan de mensvriendelijke, “sociaal-digitale” systemen. (...) Desk-top pc's, notebooks en zelfs telefoons zijn inmiddels uit hun krachten gegroeid en kunnen bijna alles tegelijk. Voor veel gebruikers werken die mogelijkheden verstikkend.”

Ondergetekende is zo iemand die naar adem snakt zodra hij de gebruiksaanwijzing van zijn tafelcompu openslaat. Maar eh... verdient Bill Gates niet juist miljarden aan de oeverloze  uitbreiding van onze mogelijkheden? De verslaggever van de krant stelt dezelfde domme vraag “Een computer die maar één ding kan, klinkt dat nog efficiënt? Daar gaat het niet om, corrigeert de geinterviewde. Het ontwerp moet de menselijke waarden dienen.”

De toekomst, hoe zag die er vroeger ook al weer uit? Ik moet terugdenken aan de tijd waarin het jaar 2000 synoniem was voor de toekomst. Veertig jaar geleden keek ik op een zwart-witte Loewe Opta tussen Oebele en Pipo door naar programma's als De Verrekijk en De Jetsons. In De Verrekijk trad een bebaarde zonderling op die foto's liet zien van de toenmalige computers. Kolossen van staal zo groot als flatgebouwen die ergens in het verre Amerika vluchten naar de maan voorbereidden.

De gekke professor voorspelde dat zo'n flatgebouw in het magische jaar 2000 gereduceerd zou zijn tot een schoenendoos. Hoon was bij ons in de huiskamer 's mans deel... Die malle fantast had het echter indertijd niet erover dat zo'n gekrompen flat ook in de toekomstige huiskamer te vinden zou zijn. Onder professoren had men een broertje dood aan gedeelde kennis.

De Jetsons bijvoorbeeld hadden in mijn herinnering geen computers. De Jetsons was een tekenfilm over de toekomst. Wat de futuristische familie vooral deed was -zoals hun naam ook aangaf- vliegen. In van alles en nog wat. Raketten, stoelen, tafels, auto's, vazen met bloemen – alles vloog over ons nog zo grijze beeldscherm en het liefst met de snelheid van het licht. De Jetsons was de supersone generatie die zichzelf projecteerde op de toekomst.

De tegenhanger van De Jetsons waren De Flintstones. De bewoners van het Stenen Tijdperk. De generatie van auto en centrale verwarming die zichzelf projecteerde op de prehistorie. Tv-kijken, telefoneren, de krant lezen. De Flintstones deden alles wat wij aan de andere kant van het scherm ook deden maar op zo'n achterlijke manier dat ze ons aan het lachen maakten.

Het verschil tussen De Jetsons en De Flintstones zat 'm in de herkenning. Ik herinner mij geen enkel personnage uit De Jetsons, laat staan een naam. We keken bij hen naar ongehoord technisch vernuft, niet naar een menselijke trek. Van De Flintstones herinner ik me iedereen. Fred en Wilma, Barney en Betty Rubbles, Pebbles en BamBam, hun huisdieren. Ze waren personen, ze waren ons in een andere omgeving.

De toekomst? Die is voor mijn part aan De Flintstones...