Werkstuk Maatschappijleer: De Parlementaire Democratie

Mijn dochter moest een werkstuk maken over democratie en stelde me de vraag: Waarom noemen ze Nederland een democratie pa? Ik deed of ik diep na moest denken over deze vraag. En dat deed ik, maar niet over het antwoord. De vraag voor mij was of ik eerlijk moest zijn of dat ik de antwoorden moest geven waar ze een goed cijfer mee zou kunnen halen.

Net zoals ik het zelf vaak deed op school. Ik wist wat het antwoord was dat van me werd verwacht en ook dat ik veel minder punten zou krijgen voor het antwoord waar ik echt in geloofde.

Mijn antwoord is er één van twijfel, niet over hoe ik het zie, maar wel of ik wat we hebben democratie wil noemen. Natuurlijk aan de buitenkant lijkt het er wel op. Eens in de zoveel tijd mogen we voor de gemeente, Europa, het land naar het stembureau en zeggen wie onze voorkeur heeft. Maar in de manier waarop we mogen kiezen ligt nu net het probleem. Want eigenlijk kunnen we slechts een hele globale keuze maken.

Het is alsof je naar de supermarkt gaat en Albert of een andere supermarktbaas bij binnenkomst tegen je zegt. Beste klant u bent koning. We hebben hier vier winkelwagentjes staan, ze zijn allemaal volgeladen met alles wat u maar nodig zou kunnen hebben. U kunt kiezen wat u wilt, wordt het wagen A, B, C of D maar voordat u kiest moet u misschien even goed luisteren.

En dat er dan voor iedere winkelwagen een welbespraakte man of vrouw komt staan die met de mensen van de andere winkelwagens in discussie gaat over de voor- en nadelen van de verschillende pakketten. En dat het dan al snel gaat over breekpunten en welke last het zwaarst op welke schouders weegt. De één met weliswaar niet mijn favoriete pakket wil het wel bij me thuis bezorgen en de ander met het pakket wat ik absoluut niet wil is een geweldige spreker en troeft iedereen af.

Tot slot pakken twee van de vier er een lege winkelwagen bij en beginnen allebei zoveel mogelijk uit hun eigen karretje over te gooien in het lege karretje, tot het vol is. Ze slepen me mee naar de kassa waar ik moet afrekenen en het weer net als de vorige keer veel meer kost dan waar ik op gerekend had, meer dan ik eigenlijk kan betalen en het bovendien ook veel meer is dan ik nodig heb.

In mijn hoofd probeer ik deze gedachte helder te formuleren zodat mijn dochter er iets mee zou kunnen als ze dat wil.

Of misschien moet ik geen vergelijking gebruiken, raakt ze dan makkelijk de draad kwijt. Moet ik het simpel houden en zeggen: Luister goed. Wat jou wordt verteld is dat je in Nederland kan kiezen wat je wilt en dat je zo invloed hebt op wat er met het land gebeurt. Helaas is dat slechts schijn omdat je nooit een eigen keuze kan maken op alle punten die er voor jou toe doen. Je kiest voor een pakket aan standpunten wat partij heet en die partij gaat samen met andere partijen afspraken maken. Uiteindelijk komt er iets uit wat niemand echt wil en daar zitten we dan vier jaar aan vast.

Officieel en dat zul je ook in je boeken lezen heeft de tweede kamer het voor het zeggen. In de praktijk zijn de Kamerleden met handen en voeten gebonden aan een serie afspraken die vast wordt gelegd in het regeerakkoord en worden ze door hun partijen zo´n beetje gedwongen om vier jaar lang slechts in te stemmen met alle regeringsvoorstellen.

Het gebeurt nog maar zelden dat Kamerleden vrij zijn of de vrijheid nemen te stemmen zoals ze dat echt willen. Ze overtreden daarmee de wet want in artikel 67, lid 3 van de grondwet staat: "De leden stemmen zonder last." Kamerleden moeten naar eer en geweten stemmen, zonder gehinderd te worden door overige verplichtingen als regeerakkoorden, fractiediscipline, de belangen van het bedrijfsleven

en toen stopte ik mijn gedachtestroom. Misschien leg ik het haar later wel eens uit.

Het antwoord wat ik mijn dochter gaf was het antwoord wat ze nodig had voor een goed cijfer. Ik wist dat ze ook nog een opdracht voor wiskunde moest doen en daarna nog even Gossip girl wilde kijken voor ze naar bed zou gaan. En nog meer dan van politieke betogen, hou ik er van om met mijn dochter op de bank naar Gossip girl te kijken of Flikken Maastricht met mijn zoon. Ze kennen mijn betogen toch wel of het nu om muziek of politiek gaat, ze nemen het zelden serieus. Zoals ik de voorkeur van mijn ouders voor het CDA niet serieus nam. Gelukkig sloegen ze later linksaf en zweven ze al jaren tussen SP en Groen Links. Mijn vader stemt sinds vier jaar helemaal niet meer, dwz ik ga er vanuit dat het in de hemel duidelijk is, daar is er maar één de baas en dat is al sinds mensenheugenis dezelfde.