Schoonmakers schrijven geschiedenis

De schoonmakers hebben een historische overwinning geboekt. Na negen weken staken kozen de werkgevers eieren voor hun geld en tekenden een nieuwe CAO met onder andere een loonsverhoging van 3,5% over twee jaar. Het historische van deze overwinning zit hem niet in de omvang van de loonsverhoging. Die is weliswaar hoger dan die van de meeste recent afgesloten CAO’s, maar 3,5% van heel weinig blijft natuurlijk heel weinig.

Het historische zit hem er in hoe dit resultaat werd bereikt, hoe de strijd werd gestreden. Meer dan welke staking ook in de afgelopen decennia was dit een staking van de mensen zelf. Gesteund door de bond waren het de schoonmakers die op de voorgrond traden, die steeds met spectaculaire acties de aandacht op zich wisten te vestigen en die de steun van het publiek wisten te verwerven.
Deze manier van actievoeren in de schoonmaaksector kwam niet uit de lucht vallen. Het is het resultaat van een relatief nieuwe manier van vakbondswerk zoals dat in deze sector al een paar jaar in praktijk wordt gebracht. Zogenoemde ‘organisers’ van de bond hebben in de loop van de afgelopen jaren een netwerk van actieve en strijdbare schoonmakers helpen opbouwen en hebben de mensen voorgehouden dat in een dergelijke sector alleen door gezamenlijke actie iets te bereiken valt.

Die aanpak heeft geleid tot een strijdbare kern van schoonmakers en een ongekend lange en  actieve staking. Voor het oog van het Nederlandse publiek zijn de - tot dan toe vrijwel onzichtbare schoonmakers - naar voren gekomen als zelfbewuste strijdbare mensen die respect eisen voor hun werk. Dat heeft geleid tot veel sympathie. Ondanks de overlast van vieze treinen, stations en werkplekken bleef de publieke opinie op de hand van de schoonmakers.
Het initiatief voor een steuncomité met de schoonmakers vond weerklank en binnen korte tijd waren er tientallen mensen actief met het uitdelen van flyers, het ophalen van handtekeningen, het organiseren van solidariteitsbijeenkomsten en dergelijke.

In de nieuwe CAO zijn ook faciliteiten voor vakbondswerk in de schoonmaakbedrijven vastgelegd. Dat betekent dat het netwerk van schoonmaakactivisten dat door de staking een enorme impuls heeft gekregen, de komende tijd verder uitgebouwd kan worden. Ook is er een extra premie voor stakers overeengekomen. Daardoor ontvangen de honderden stakende schoonmakers die dit resultaat er voor de hele sector uit hebben gesleept een zekere compensatie.

Op 1 mei organiseren de schoonmakers om twee uur op het Beursplein in Amsterdam een bijeenkomst om hun overwinning te vieren en om iedereen die hen gesteund heeft te bedanken. Daarmee wordt de zaak eigenlijk een beetje op zijn kop gezet. Want in plaats van dat de schoonmakers de rest van Nederland bedanken, zou vooral links Nederland de schoonmakers moeten bedanken omdat die hebben laten zien dat alleen strijd loont. Dat is een les die we de komende tijd hard nodig hebben.