Skip to main content
  • 16 oktober 2017

Voor Vrijheid en Democratie

Bas van der Plas

Langzaam zwaait de camera over de met Catalaanse vlaggen bewapende mensenmassa op de Placa de Catalunya in Barcelona. Aan de televisiebeelden te zien heerst er een opgewonden sfeer van solidariteit en strijdlust. Dat kan ook niet anders: het referendum over de onafhankelijkheid van Catalonië is aanstaande. De camera zoomt in op een podium op het midden van het plein. Op het podium een aantal figuren, waarvan eentje zich losmaakt uit het decor en richting microfoon loopt. Mijn adem stokt als ik zie wie het is: de vrijheidslievende VVDer Hans Van Baalen. Dat is nog eens solidariteit!

De beste man is helemaal vanaf zijn Europarlementzetel hierheen gekomen om de massa een hart onder de riem te steken. Dat blijkt ook uit zijn toespraak waarin hij zijn steun uitspreekt voor het Catalaanse vrijheidsstreven, inderdaad een VVDer waardig! 'Maak u los van de Madrileense overheersing,' hoor ik hem in het Engels zeggen, dat simultaan in het Catalaans wordt vertaald. Keer op keer barst de massa in luid applaus uit en Van Baalen heeft rode wangen gekregen van enthousiasme en maakt een diepe buiging voor zijn publiek. 'De democratie staat aan uw zijde...', besluit hij zijn toespraak. Dan maakt zich uit de achtergrond een andere spreker los.

Ik val bijna van mijn stoel, ik zie daar de sympathieke Belg Guy Verhofstadt, ook al lid van het Europarlement, de microfoon vastpakken. Ook hij pleit voor handhaving van de democratie, voor het recht op zelfbeschikking (hé, denk ik nog even in een flits, hoor ik daar de echo van Lenin?) en spreekt zijn onvoorwaardelijke steun uit aan het Catalaanse volk. Ik voel dat ik tranen in mijn ogen krijg, zoveel solidariteit maak je vandaag de dag in het tijdperk van ieder voor zich niet meer mee. Ook Verhofstadt wordt luid toegejuicht. Maar het is nog niet voorbij.

Vanaf de overkant van de oceaan is er nog een spreker ingevlogen. Nee maar, ik krijg kippenvel als ik daar opeens de Amerikaanse senator John McCain zie. Weer een toespraak waarin het woord solidariteit om de twee zinnen wordt herhaald, het gaat over steun, over democratie, over het recht op vrijheid. Alle fantastische begrippen uit de Amerikaanse grondwet komen langs. De massa op de Placa de Catalunya is van enthousiasme niet meer te houden. Er wordt fanatiek gezwaaid met de Catalaanse vlaggen en men brengt McCain een minutenlange ovatie. Het Catalaanse volkslied wordt tienduizend, misschien wel honderdduizend koppig uit volle borst meegezongen. Ik ben me er van bewust hier getuige te zijn van historische televisiebeelden, mijn hart bonst onrustig, mijn ooghoeken zijn vochtig, ik slik een brok uit mijn keel weg... zo mooi, zo fantastisch, zo solidair!

Ik schrik van de wekker... verdomme, al negen uur. Ik heb de redactie beloofd om een stuk over de staatsgreep in Oekraïne te schrijven. De deadline nadert. Als ik achter mijn pc zit en het toetsenbord bedien druk ik steeds fanatieker de toetsen in en langzaam nadert mijn bloed het kookpunt. Ik schrijf over de klootzakken, volksmenners, valse profeten, vertegenwoordigers van Europese en Amerikaanse bourgeoisie, degenen die het volk dat zich op het Maidanplein in Kiev verzamelde een wortel voorhouden, maar uiteindelijk blijkt dat de wortel van repressie en uitbuiting te zijn.

Het zijn de schoften Van Baalen, Verhofstadt, McCain die hier met hun toespraken kwamen ophitsen om uiteindelijk hun eigen belangen en van degenen die ze vertegenwoordigen te komen verdedigen. Aan het volk dat ze toespraken en ophitsten hebben ze geen boodschap: dat zijn alleen maar de figuranten die een rolletje mogen spelen in het drama dat kapitalisme en imperialisme heet.