Skip to main content
  • 24 november 2024

Een toren van vuil

KeesStad

Het gedicht ‘Vrede’ van Leo Vroman is een van de indrukwekkendste stukkies Nederlandse tekst die ik ken en er was een tijd dat zo‘n beetje iedereen het kende. Een deel van het publiek doordat er hevige commotie over was ontstaan, want er stond een vloekwoord in en dat was voor het eerst dat een keurige dichter publiekelijk aan het vloeken sloeg.

Bedenk dat de tekst in 1957 gepubliceerd werd, toen Neeederland nog potdicht zat in stijve gristelijke voorschriften over wat wel en vooral niet mocht. Ik kende het gedicht vroeger uit mijn hoofd. Tot grote ontsteltenis van huisgenoten placht ik het nogal eens te declameren.

Ik moet er de laatste tijd vaak aan denken. We zijn in een klap terug naar die tijd. Ik vraag me ook af wat Vroman over de dagen van nu geschreven zou hebben...

De dichter had de commotie die er zou ontstaan kennelijk al aangevoeld en had er in het gedicht zelf al op voorgesorteerd:

Mag ik niet vloeken als het vuur
van een stad, sinds lang herbouwd,
voortrolt uit een kamermuur,
rondlaait en mij wakker houdt?

En gaat dan voort met een felle aanklacht tegen de apathie en ‘de eeuw dat niets geschiedt’.

doch het versgebraden kind,
vuurwerk wordend, is het niet
wat ik vreselijk, vreselijk vind:
het is de eeuw dat niets geschiedt,
nadat eensklaps, midden door een huis,
een toren is komen te staan van vuil,
lang vergeten keldermodder,
snel onbruikbaar wordend huisraad,
bloedrode vlammen van vlammend
rood bloed, de lucht eromheen behangen
met levende delen van dode doch
aardige mensen, de eeuwenlange stilte voor-
dat het verbaasde kind in deze zuil
gewurgd wordt en reeds de armpjes
opheft.

https://hetrijmrijk.wordpress.com/2017/05/02/een-vredesduif-van-50-kilo-leo-vroman/

(Onderaan leest Leo Vroman het zelf voor).

Leo Vroman heeft het natuurlijk over de tweede wereldoorlog, die hij nogal had meegemaakt. Toen de nazi’ s Nederland aanvielen is hij met de taxi naar Scheveningen gesneld en daar op een gammele boot naar Engeland gestapt en vervolgens naar Nederlands Indië, waar de ouders van zijn grote liefde Tineke woonden. Maar ook daar werd de boel door fascisten bezet, van Japanse makelij deze keer, en belandde hij in kampen. Hij werd in 1943 naar Japan zelf overgebracht waar hij onder gruwelijk omstandigheden tot het einde van de oorlog vastzat en ternauwernood overleefde. Na het einde van de oorlog wilde de Nederlandse staat hem als dienstplichtige militair naar Indonesië sturen om aan de oorlog tegen de onafhankelijkheidsstrijders mee te doen. Maar hij weigerde, en naar verluidt dreigde hij daarbij zijn meerderen neer te schieten. Hij emigreerde naar de VS, samen met Tineke, waar hij een grootse carrière als medisch wetenschapper maakte, en fervent bleef dichten.

De afgelopen weken hebben laten zien dat we weer terug geraken in die tijd dat ze een toren van vuil in de woonkamer konden oprichten en dat er vervolgens niets geschiedt. U weet zelf wat er allemaal gebeurd is. Een coalitie van extreemrechtse zulthoofden aan de macht in Nederland, en Trump wint in de VS en dan een shitstorm als er gereageerd wordt op Israëlische suckers die hun kindermoord in Gaza komen vieren en dat dan geen hond bedenkt dat er op gereageerd zal worden.

Gelukkig gebeurde dat wel. Vervolgens brak de gebruikelijke media/politici hel los over antisemitisme. Gelukkig trapte een flink deel van de ‘ gewone Amsterdammers’ daar niet in en gingen ze juist de straat op (om daar door Femke Halsema’ s ME te worden mishandeld, en nee ik heb GroenLinks er niet over gehoord).

Maar waar niemand het ondertussen over had, is dat jochies uit Amsterdam Oost en elders dagenlang volkomen rechteloos waren en door volstrekt ongeremde smerissen van hun scooters werden getrokken. Toegejuicht door Het Parool en de hele partijpolitieke goegemeente.

Nu is de minister aan het doorpakken. Natuurlijk weer een VVD-er, van het type liberalen dat zoveel mogelijk mensenrechten af wil schaffen.

Waar de geblondeerde haatparlementer (wij zullen zijn naam niet meer noemen) ze tot de nieuwe joden wil verheffen, doet de VVD gewoon het werk voor hem om aan de macht/stemmen te komen. Ze bereiden nu voor dat van mensen die zich verzetten tegen hun Israel-ondersteuningspolitiek, het Nederlanderschap kan worden ingetrokken. Check de officiële tekst

Het is al vaker gezegd, maar ‘ Nooit Meer is Nu’ geldt des te meer.

Aanstaande zaterdag is weer zo’ n moment om samen te bepalen waar het om gaat.

Verder lezen in Konfrontatie