Hoop, lef en trots

Er was eens een onderhandelaarsakkoord van 26 pagina’s. Het was geboren in een klein landje dat groot is in ‘geen daden, maar woorden’. Op een donkere dag in november van het vorige jaar had het kleine landje gestemd over door wie het geregeerd wilde worden en daar waren maar liefst vier partijen uitgekomen. Zij hadden alle vier afkortingen van drie letters: PVV, VVD, NSC en BBB. Uit deze twaalf letters samen was het onderhandelaarsakkoord geboren.

Later, als het onderhandelaarsakkoord wat ouder zou zijn, zouden de mensen van de twaalf letters nog wel nader uitwerken wat er op die 26 pagina’s stond en dan zou het regeerakkoord gaan heten. Dan werd het pas echt echt.

De burgers van het kleine landje mochten alvast een kijkje nemen in dat akkoord, want zo werkte in het kleine landje de democratie. Dat woord betekende immers ‘het volk heerst’ en om te kunnen heersen moet je eerst weten waar het over gaat.

Toen de dagen weer gingen lengen, durfde een oude anarchist het aan om het onderhandelaarsakkoord te downloaden. Toen pas, omdat hij bang was geweest met het lezen nog dieper in zijn winterdip te raken. Hij vermoedde namelijk al wel wat die hoofdlijnen zouden behelzen en dat was niet best. De kloof tussen rijk en arm en dom en slim zou - net als toen hijzelf nog jong was - door de nieuwe plannen weer groter kunnen worden. En die was al zo groot.

Het akkoord was voor de verandering eens makkelijk te vinden geweest, dat viel hem alvast mee. Maar what goes up, must go down zag hij meteen al bij de titel van het stuk: HOOP, LEF EN TROTS. Daar had je dat misplaatste woordje ‘trots’ weer. Trots ben je op iemand die een ander uit het water redt of op een sporter die een buitenaardse prestatie levert. Meteen zag hij Rita Verdonk met haar kansloze eenmansfractie TON voor zich. Sinds Pim Fortuyn was het ook up and down met politici geweest. Hun ster rees even snel als hij viel.

Om het beeld weg te spoelen, schroefde de oude anarchist een fles perensap open en nam een paar troostende teugen.

De avond was inmiddels gevallen, het wachten was op de eerste partijleden die dat ook zouden doen.

De 26 pagina’s voldeden aan zijn verwachting. Op het eind werd verwezen naar een budgettaire bijlage van 12 pagina’s. Daar stonden alle bezuinigingen wat duidelijker in beschreven. Onder kopje C. Structurele lastenverzwaringen (inkomsten) punt 55 las hij: ‘Afschaffen verlaagd btw-tarief culturele goederen en diensten. Het huidige lage btw-tarief voor culturele goederen en diensten wordt grotendeels afgeschaft met ingang van het jaar 2026. Het btw-tarief gaat van 9% naar 21%. Het huidige lage btw-tarief voor dagrecreatie en bioscopen blijft behouden en is uitgezonderd van de verhoging.’

De nekslag voor verbeelding, schoonheid, inspiratie, inzicht en bezinning. Theaters, boeken, kranten, festivals en concerten van 9% naar 21% BTW. Wie tref je daar mee? De rijken blijven toch wel gaan, de armen gingen al niet.

De oude anarchist dacht aan zijn bovenbuurvrouw met haar AOW’tje, die zo’n plezier had in elke dag haar krant lezen. Hij dacht aan zijn buurjongen uit Eritrea, die regelmatig vertelde dat zijn moeder weer zo fijn een nieuw boek had voorgelezen. Hij dacht aan zijn nichtje dat in de lente voor het eerst een theatervoorstelling had bezocht (Het Zwanenmeer, omdat ze ook op ballet zit) en deze zomer voor het eerst naar Zwarte Cross zou gaan (voor Joost Klein).

Je kon veel zeggen van de vier partijen, maar ze hadden wel een hoop lef.