Skip to main content
  • 11 oktober 2018

Weer een spiksplinternieuwe eeuwenoude traditie erbij

Peter Storm

Driewerf hoera! Nederland heeft er weer een spiksplinternieuwe eeuwenoude traditie bij! Hebben we het allemaal gemerkt? Of beter nog: gevierd? Naast eerbiedwaardige oeroude Hollandse tradities als Halloween, Black Friday (of is het Saturday of Monday? Dondert niet. Als je maar koopt!) en niet te vergeten Valentijnsdag - allemaal zaken die in mijn middelbare schooltijd niet speelden maar intussen massaal worden gevierd, of althans door winkeliers onder de aandacht gebracht - hebben we nu (drumroll, blaaskapel zet een vrolijke deun in, bierpul van één liter wordt tot de rand gevuld): Oktoberfest!

Jawel. Ook deze festiviteit zal binnenkort wel op het lijstje van Cultureel Erfgoed worden opgenomen, en de achtergronden ervan in de Canon van de Geschiedenis... Hoe ik hier zo op kom? Zaterdag liep ik in Amersfoort, langs een café. Daar zag ik de aankondiging: vanavond Oktoberfest! Later, op weg naar huis, zag ik op station Tilburg jongelui, één gast in een soort kniebroek, een jonge vrouw in een jurk waarvan ik inmiddels weet dat zoiets een Dirndle wordt genoemd. Ik dacht: Oktoberfestvierders. Het virus grijpt dus om zich heen. Niet alleen in Nederland trouwens.

De NOS-site meldt als opmerkelijk nieuwsfeit (1) dat ex-president Bill Clinton en ex-presidentskandidaat Hillary Clinton op bezoek zijn in Beieren, om daar aan het Oktoberfest deel te nemen. Bill wel in Lederhose, Hillary niet in Dirndle. Hoe dan ook, de teneur was duidelijk. Make Beer Big Again! Waar draait dit feest om? Wikipedia weet, zoals gebruikelijk, raad. Het is een Beiers folkloristisch feest, het bestaat sinds 1810. Toen werd zoiets voor het eerst gehouden "ter ere van de bruiloft van prinses Theresia van Saksen-Hildburghausen en kroonprins Lodewijk van Beieren." (2) Voorwaar, er zijn slechtere redenen om mensen massaal tot het drinken van bier in cafés en op pleinen te verleiden, zo zal ook de Nederlandse middenstand gedacht hebben.

En van Beieren naar Batavieren naar oud-Hollands is nu ook weer niet zo´n hele grote stap. Om bier drinken blijkt het te gaan, in pullen van een liter, en van voorgeschreven merken, als je tenminste de originele Beierse code aan wilt houden. En alleen met muziek van blaaskapellen. Het gestamp dat er uit de Amersfoortse kroeg klonk toen ik er een tweede keer langsliep, deed vermoeden dat niet alle vieringen zich aan die laatste regel houden. Of men zich aan de biervoorschriften houdt? Misschien wel aan de omvangrijke pullen. Maar of dat ook geldt voor de voorgeschreven bierlijst?

Het is duidelijk hoe waardevol deze toevoeging aan het aanbod van oer-Nederlandse tradities is. Snoepgoed- en schminkfabrikanten hebben het Sinterklaasfeest, met gezellig wat racisme en `discussie´ vooraf, een beetje dreigementen tegen antiracisten rondstrooien en de weg blokkeren zodat tegenstanders van Zwarte Piet niet kunnen demonstreren, je kent dat wel. Producenten van luxe goederen en van kaarsen hebben Kerst. De feestwinkel moet het van Halloween hebben. De stropdassenfabrikanten hebben Vaderdag, voor de producenten van cosmetica en bloemen Moederdag. De bierfabrikanten en de horeca kwamen er nog veel te bekaaid van af, vooral buiten het festivalseizoen (dat inmiddels van maart tot oktober loopt). Een schrijnend onrecht, dat is evident. Maar nu is er dus het Oktoberfest, voor een koninklijk paar uit Beieren dat we met terugwerkende kracht in onze harten hebben gesloten.

Want je kunt iedere Oktoberfestganger natuurlijk in zijn post-alcoholische katerslaap nog vragen naar de namen van het roemruchte paar dat door passende zuippartijen moet worden herdacht, iedere oktober opnieuw. Maar een bierfeest om een vorstelijk persoon eer te bewijzen, hadden we daarvoor al niet Koningsdag? Niet zeuren, dat is in april, de horeca-omzet wil ook in de tweede helft van het jaar nog wel een boost. En eeuwenoude tradities moeten we koesteren, hoe alcoholischer, hoe commerciëler, hoe beter.

Kleine kanttekening erbij: wat Zwarte-Piet-racisme is voor de Sinterklaasviering, zou grof handtastelijk seksisme wel eens kunnen zijn voor een bierfeest als dit. Ik vermoed dat de meldingen van aanranding en dergelijke bij een Oktoberfest in Alkmaar in 2015 (3) alleen maar bijzonder zijn als melding, niet als akelige gebeurtenis zelf. Het betreft "in totaal twaalf vrouwen" die zouden zijn "betast en aangerand" volgens de organisator die zelf trouwens nogal onder vuur lag wegens organisatorische, laten we zeggen tekortkomingen. Een ongeluk komt zelden alleen. Maar ja, de daders zijn niet aantoonbaar vluchteling of moslim, dus door zoiets laten we ons Oktoberfest verder niet bederven, toch?

Noten:

1 "Bill en Hillary Clinton bezoeken Oktoberfest in München", NOS, 9 oktober 2018, https://nos.nl/artikel/2253567-bill-en-hillary-clinton-bezoeken-oktoberfest-in-munchen.html

2 "Oktoberfest", Wikipedia, https://nl.wikipedia.org/wiki/Oktoberfest

3 " Tweel meldingen onzedelijk gedrag Oktoberfest:`Onze bedieningsdames zijn aangerand´", NH Nieuws, 17 november 2015, https://www.nhnieuws.nl/nieuws/174461/Twee-meldingen-onzedelijk-gedrag-Oktoberfest-Onze-bedieningsdames-zijn-aangerand