Bernhard Bommenwerper

De B is van Bernard, jacht(vliegtuig) en smeergeld. Afgelopen week gaf  Maarten van Rossem drie vermakelijke minicolleges bij Pauw en Witteman  over de mannelijk voorgangers uit de 19e eeuw van Willem Alexander. Zijn opa bleef vanwege die laatste beperking buiten schot. Jammer want met zijn  levenswandel als schuinsmarcheerder, neerkijkend op de democratische spelregels paste hij wonderwel in de Oranje dynastie en in het rijtje van van Rossum. 

Eén van de schandalen die aan opa Oranje kleeft, is zijn jarenlange samenwerking en inzet voor de Amerikaanse defensie-industrie in Nederland.  Defensie-industrie? Kan het beestje niet bij de naam worden genoemd? De  smeergeldaffaire staat toch algemeen bekend als het Lockheed-schandaal? Dat  laatste klopt, maar Lockheed was niet de enige wapenfabrikant waarvoor de  prins zich inzette. Anthony Sampson stelde in zijn standaardwerk 'De Wapen industrie': "(...) Binnen het kader van wapenindustrie bleven de belangen van  de Prins niet tot Lockheed beperkt. Gedurende deze periode werkte hij tevens  (...) voor Lockheeds voornaamste rivalen." 

De belangrijkste daarvan was Northrop. De Commisie Donner, die door premier Den Uyl werd ingesteld toen de kritiek op de prins niet meer viel weg te masseren, deed onderzoek naar de banden van de prins met beide bedrijven. Een telex van de Haagse ambassade van de VS vermeldt  dat de Commissie ook onderzoek deed naar het aanschafbeleid rond de  Starfighter van Lockheed, de F-5 van Northrop en het maritieme vliegtuig  Brequet Atlantique (Frans). Bij het presenteren van de rapporten werd het onderdeel Northrop geheel weggemoffeld door de regering Den Uyl. Zo ging de affaire  als Lockheed-schandaal leven. 

In 2005 kreeg Vrij Nederland toegang tot het Northrop-rapport - met vooral bekende informatie - van de Commissie Donner. Het weekblad wijst er op dat de commissie klaagde dat het van  de Amerikanen geen documenten kreeg. De Amerikanen stelden op hun  beurt dat  1) de commissie niet gezien kon worden als erkend opsporingslichaam en 2)  ze vreesden dat de stukken niet vertrouwelijk zouden blijven. Ze hadden kortom geen zin om aan het Nederlandse onderzoek mee te werken. 

De constructies en aan de prins gelieerde personen die in het Norhrop-rapport  stonden, kwamen ook al voor in het Lockheed-schandaal. Volgens Sampson  en Wim Klinkenberg (schrijver van een boek over de prins) is het aannemelijk  dat hij ook van Northrop heeft geprofiteerd. Ook Vrij Nederland acht dit op  grond van het rapport rond de Northrop-zaak zeer wel mogelijk.

Oranje zat even in de hoek waar de klappen vielen, }uliana wilde niet dat haar man  juridisch een haar gekrenkt werd en dreigde met aftreden. Beatrix zou geen koningin willen worden van een land waar haar ouders het koninklijk toneel gedwongen  hadden moeten verlaten. Een constitutionele crisis dreigde daardoor. Doch prominenten in de Pvd^, zoals Max 'Gladio' van der Stoel, nemen het voor het koninklijk  huis op. Bovenal vreesde Den Uyl groot verlies voor de PvdA als de oranjehysterie  zich tegen de socialisten zou keren. Bernhard raakt daarom niet veel meer dan zijn militaire functies en uniform kwijt. Het Koninklijk Huis hing even aan een zijden  draadje. Dat was niet de eerste en waarschijnlijk ook niet de laatste keer. Het Northrop rapport bleef om de boel niet nog verder op de spits te drijven, dertig jaar  geheim.