Skip to main content
  • 01 maart 2022

Ik moet vluchten en ik neem mee...

Jose van Leeuwen

Wekenlang is er gesproken over een dreigende oorlog, over troepenopbouw aan de grens, over sancties, onderhandelingen, en zagen wij regeringsleiders Poetin bezoeken. En toen was het oorlog.

Zelf had ik niet geloofd dat het zover zou komen, zeker niet toen ik Boris Johnson hoorde praten over de dreiging en Joe Biden met de nodige bewijzen aankwam. Hadden wij dit niet eerder gehoord, hoe is het afgelopen met de bevolking van Irak? Massavernietigingswapens, Saddam Hoessein zou Londen kunnen treffen en hoe zat het ook al weer met de couveuses in Koeweit? Enkele weken geleden nog te beluisteren geweest tijdens een uitzending van Argos.

24 februari zei iemand bij Nieuwsuur, zou zomaar Jaap de Hoop Scheffer kunnen zijn geweest, dat er na WO2 geen oorlog meer is geweest in Europa. Maar wat was dan de oorlog in voormalig Joegoslavië? Waren die bombardementen nep, slachtoffers acteurs, verwoestingen in scene gezet en waren alle tranen veroorzaakt door het snijden van uien? Misschien heb ik het mis hoor, maar mijn halve huis heeft vol gestaan met gedoneerde kleding, dekens en speelgoed voor de slachtoffers van die oorlog. Of zijn er meerdere definities van oorlog?

Poetin wil geen puppet van de EU gezinde regering, hij wil een marionet van Rusland installeren. Hoe zat dat ook al weer in Chili en El Salvador? Wie zijn er daar aan de macht gekomen en waarom was dat wel goed? 11 september 1973 kwam met behulp van de VS dictator Pinochet aan de macht, de gekozen president Allende vond toen de dood. Pinochet bleef aan tot 1990. Dictators zoals Pinochet hebben heel veel schade en leed toegebracht aan hun bevolking. Ondanks dat kreeg o.a. Pinochet nog onderdak in Engeland en was bevriend met Margaret Thatcher.

Het gaat mij er niet om hier alle dictators te bespreken, machtswisselingen, puppet regiems, coups of wat dan ook. Het gaat mij om de beelden van afscheidnemende vaders, van een kat op de schouder van een mens op de vlucht, om het achterlaten van alle bezittingen en niet weten wanneer je terug komt. Wanneer en hoe.

Ik bedacht mij het spelletje 'ik ga naar Marokko en neem mee...' Moeilijker is het om te bedenken 'er komt oorlog en ik neem mee...'

Ben nu een paar dagen in Portugal, ben dagen bezig geweest hoeveel setjes ik mee zou nemen. Is het warm, regent het, waait het hard of is het echt lente? Mijn rugzakken waren te klein of te groot, meer dan 3 Tshirtjes, dunne broeken, ondergoed, tandenborstel, oogschaduw ,parfummonstertjes en sandalen kon ik naast mijn laptop niet meenemen. Twee dunne broeken over elkaar dan maar, een topje met 2 shirtjes. Wandelschoenen aan, sandalen in de tas. Wat kun je daar toch druk mee bezig zijn. Kan ik het boek van Fred Privee, Moord in Transvaal er nog tussen proppen of krijg ik hem dan niet meer dicht? Niet vergeten: mijn medicijnen meenemen, die passen nog wel in het kleine toilettasje en daarnaast de elektrische tandenborstel.

Pfff, dat waren echt hoofdbrekers zeg...

Oorlog in Europa en ik loop foto's te maken van de passieflora, mimosa, grote kattenstaart, kersenpruim,broodboom en ga maar zo door. Ik luister naar de kikkers in de vijver en het gekwetter van de vogels. Enkele jaren geleden was het hier een kale boel en zag je 4 nieuwsgierige vogels. Nu is het een oase van bomen en bloemen, vlinders, hommels en kwetterende vogels.

Maar stel je voor dat ik had moeten vluchten voor de bommen, voor mannen en of vrouwen in uniformen die mij en mijn dierbaren iets willen aandoen. Dat ik niet kon kiezen wat ik mee zou nemen, wat echt van belang was.

De oude kat die altijd midden in het bed gaat zitten krijsen totdat ik hem toedek, de kat die bijna voor iedereen bang is, hoe krijg ik die mee? In een poezenmand en dan vast zetten op de bodem van een boodschappenkarretje? Zo ga ik met hem naar de dierenarts, dan mauwt hij luid maar dan zal hij begrijpen dat het voor zijn bestwil is. Kan ik mijn Amerikaanse buren met baby en jonge hond nog ergens mee helpen of ben ik zo in paniek dat ik hen vergeet. Schatten zijn het, zo blij met hun baby, zo zorgzaam voor haar en de hond. Zou ik de oude Surinaamse dame van dik in de 80 moeten helpen, tot nu toe heeft ze mijn aanbod tot het doen van boodschappen afgeslagen, wil ze dan wel mee? De bewoners op mijn werk, op het hospice en in het verpleeghuis, is er een plan klaar voor als de bommen vallen? Waar kunnen wij schuilen in Den Haag, kunnen wij nog in de oude bunkers van de Atlantic Wall of moeten wij gaan zoeken naar metrostations onder de grond.

Deze angst, twijfels, praktische zaken voelen vele mensen in de wereld. Irakese vaders die hun dochters vaarwel kusten, moeders die geen borstvoeding meer hadden. Ouders in Jemen, zij hebben niet eens de keus welke kleding ze mee moeten nemen of dat hun telefoon wel goed opgeladen is. Zij hebben te lijden onder de meest walgelijke oorlog, hongersnood en onverschilligheid van de wereld. Mensen in Soedan, Somalië en Palestina, waar zijn hun schuilkelders als de bommen vallen, de militairen dorpen binnen dringen en alles vernietigen en vrouwen verkrachten. Wie helpt hen, wie helpt de wezen, weduwnaren en weduwen?

Gelukkig zie je nu allerlei acties ontstaan, breien van babydekentjes, verzamelen van EHBO dozen, speelgoed en kinderkleding. Bij grensovergangen krijgen vrachtwagenchauffeurs tasjes met eten en worden er telefoonnummers uitgewisseld . Zijn jullie in nood, bel ons, wij regelen het.

Hoe anders was het toen Loekasjenko de grenzen opendeed voor vluchtelingen uit o.a. Afghanistan en Syrië, weinig mensen hebben zich druk gemaakt over de beelden van schietende grenswachten, honden die achter vluchtelingen aangingen en de mishandelingen die er plaats vonden. Gelukkig heeft Bram Vermeulen (Frontlinie) er meerdere stukken over geschreven en documentaires gemaakt. Ja, die Loekasjenko, een van de laatste dictators van Europa ,

De politie van Litouwen overhandigde in 2020, toen de bevolking van Wit Rusland de straat op ging, vijftien surveillance-drones aan een Wit-Russische staatscommissie voor forensische wetenschap. De apparatuur werd betaald uit een potje van de Europese Unie dat bestemd is voor projecten rondom ‘nabuurschap’. Daarmee was zo’n 850.000 euro gemoeid, ontdekte de nieuwssite EUobserver. Zijn deze drones tegen de eigen bevolking gebruikt, of bij de grensovergangen tegen de vluchtelingen?

Elke vluchteling breekt toch je hart, elk mens in een opvangcentrum heeft een eigen verhaal. Wil geen drinkende en lallende groep met pubers voor de deur hebben die tegen je aanwezigheid protesteert. Hoe zal het deze vluchtelingen vergaan?

Ik ga zo weer even wandelen, genieten van de schoonheid van de natuur, de rust, veiligheid en zon.

Ik gun het iedereen, van Jemen tot Palestina, van Palestina tot Kasjmir, van Kasjmir tot Kazachstan, van Kazachstan tot Oekraïne en Wit Rusland, iedereen.

Rugzak, waarschijnlijk zal ik mij nog vele keren druk maken over je inhoud , maar hopelijk alleen voor vakantiedoeleinden.