Skip to main content
  • 23 april 2018

Ben jij ook een 'CTER object'?

Joke Kaviaar

Op 7 november vorig jaar werd ik 's avonds laat met de auto vanuit Amsterdam voorbij de IJtunnel langs de kant gezet. Rij- en kentekenbewijs werden gecontroleerd en verder niets. Op mijn vraag waarom ik werd gecontroleerd werd medegedeeld: "Er staat in het systeem dat er controles op u moeten worden uitgevoerd."
Verkeerscontrole als dekmantel voor opsporing en registratie dus. Aan de controle blijkt een registratie als 'CTER-object' (CTER: Contra Terrorisme Extremisme en Radicalisering) ten grondslag te liggen.

Het heeft tot januari van dit jaar moeten duren voor ik dit uitvond tijdens een uitvoerige inzage in politieregistraties. Die inzage leverde overigens nog veel meer op.

Uit de registratie PL 1300-2017 235866 BVH politie Amsterdam-Amstelland: “Aandachtsvestiging: Rapps. AD1210 reden Kattenburgerstraat richting Oost. BT (*) kwam tegemoet rijden richting centrum. Middels de MDT navraag gedaan in het systeem op kenteken. Hier kwam uit dat tenaamgestelde een CTER object links activisme is en dat alle informatie met betrekking persoon vastgelegd moet worden.(…) BT was warm gekleed met een winterjas en sjaal. In de dakhemel van de auto stak een vogelveer. In de kofferruimte lag een fiets of een rolstoel. Er staken in ieder geval twee fietswielen boven het achterraam uit. BT was erg geinteresseerd in de reden van de staandehouding. Rapps hebben uitgelegd dat BT de aandacht kreeg in verband met bij ons bekende informatie en dat zij daarom gecontroleerd werd. Rapps hebben geen informatie gegeven met betrekking het links activisme danwel CTER.”

Afgelopen week werd ik opnieuw aan de kant gezet, komend uit Rotterdam over de A13 vlak voor knooppunt Ypenburg. Het enige dat gedaan werd was het controleren van mijn rijbewijs. Volgens de smeris die dit deed, zou het gaan om een 'verkeerscontrole'. Dit is een dekmantel. Terwijl de betreffende smeris eerst nog enige tijd achter en daarna voor me heeft gereden, voordat hij kwam met het 'volgen – politie', moet hij collega's geinformeerd hebben. Al snel kwam er op de plaats waar ik was stilgezet een motormuis en een tweede politieauto bij. De smeris liep met mijn rijbewijs langs de auto en keek naar binnen. Ik zag ze met elkaar overleggen en daarna kon ik zonder verdere uitleg weer gaan. Erg veel moeite is er niet gedaan om daadwerkelijk voor te wenden met een verkeerscontrole bezig te zijn. Er werd geen kentekenbewijs, keuringsbewijs of verzekeringsbewijs gevraagd, en er vond geen controle van de auto zelf plaats.

Het is bekend dat het doen van verkeerscontroles wel vaker als smoes wordt gebruikt voor opsporingsonderzoek. De Hoge Raad heeft deze praktijk met een uitspraak van 1 november 2016 goedgekeurd. De redenatie komt erop neer dat een verkeerscontrole aan de wettelijke vereisten voldoet, zolang rijbewijs en voertuigpapieren maar gecontroleerd worden. Dit opent de weg naar misbruik, en dat zien we ook aan het vele etnisch profileren waarvoor de politie een vrijbrief heeft, zoals ook weer in dit arrest van de Hoge Raad. Als de smoes maar goed genoeg is, komt de smeris overal mee weg.

Maar dit is weer iets anders. Hier wordt een verkeerscontrole voorgewend om mensen die geregistreerd staan als 'CTER object' aan de kant te kunnen zetten voor controle. Uit een artikel van 18 april 2017 op de website van Autonomen Den Haag bleek ook al dat er sprake was van CTER codes in dossiers van activisten. Uit het artikel: “Dat er samenhang bestaat tussen de verschillende repressieve maatregelen bleek ook wel toen we in vele politiedossiers de code CTER aantroffen. Dat bleek te staan voor Contra Terrorisme, Extremisme en Radicalisering; een overkoepelend overleg van verschillende repressieve diensten zoals de AIVD, (lokale) politie, gemeente en burgemeester. Binnen dit overleg wordt er informatie uitgewisseld over groepen of individuen, die een ‘probleem’ vormen. Hier proberen ze vervolgens een aanpak op te formuleren. Dat kan gaan van bijvoorbeeld gebiedsverboden tot aan het bestempelen tot criminele of terroristische organisatie. Deze aanpak is flexibel; als bijvoorbeeld een gebiedsverbod niet werkt, kunnen ze naar steeds zwaardere middelen grijpen. Uit deze aanpak komen de repressieve maatregelen tegen ons voort.”

In het licht hiervan vermoedde ik al dat ik ook zo'n registratie moest hebben. De gemeente Den Haag heeft mij namelijk ook met een gebiedsverbod gedreigd. Tijdens de inzage is dan ook gebleken dat de politie Haaglanden bij herhaling opdracht geeft tot het doorgeven van “relevante informatie: alle gerelateerde informatie aangaande deze persoon en personen die in zijn/haar aanwezigheid verkeren, voertuigen, communicatiemiddelen, andere van belang zijnde goederen, tijdstippen en locaties. (…) Als deze persoon wordt aan/staande gehouden zoveel mogelijk informatie vergaren en alle informatie muteren in BVH en de code CTER meegeven.”

De vraag is nu: hoe vaak gebeurt dit? Hoeveel meer activisten hebben zo'n registratie, en hebben daar geen weet van? Wat is en doet CTER?

Een zoekopdracht op internet levert het volgende op:
Op 21 december 2016 meldde een nieuwsbericht op de website politie.nl: “De politie heeft een speciale opleiding ontwikkeld om agenten nog beter voor te bereiden op terrorismedreiging. Het Professionaliseringsprogramma Contraterrorisme, Extremisme en Radicalisering (CTER) wordt vóór eind 2018 bij alle eenheden ingevoerd. (…) De inhoud richt zich op contraterrorisme, links- en rechts-extremisme en radicalisering, maar raakt ook onderwerpen als polarisatie, diversiteit en weerbaarheid.”

Op 15 februari 2017 maakt een artikel van de NOS over terugkerende jihadstrijders melding van het bestaan van CTER infocellen: “Iedere politie-eenheid heeft een CTER Infocel (CTER = contraterrorisme). Dat is een team dat specifiek verstand heeft van terrorisme. Wie de informatie vergaart, wisselt per zaak. Soms zijn het mensen van de CTER Infocel, soms een basisteam.”

Op 27 september 2017 komt CTER ter sprake in een artikel op RTL nieuws over onderzoek naar radicalisering bij Defensie: “Signalen over extremisme komen binnen bij de CTER Infocel. (…) Wie verdacht wordt van radicalisering, wordt onderzocht. Daarbij kan de commandant van de medewerker worden ingeschakeld. Ook kan bijvoorbeeld de medewerker of het kenteken van zijn of haar auto (onopvallend) in de gaten worden gehouden.”

Volgens Cahiers Politiestudies van 2017, nr. 1, blz. 117 bestaat een 'infocel' uit “10 medewerkers Intelligence (twee per district), een operationeel-, tactisch- en strategisch analist, twee mensen van de I.D. en een operationeel expert.” en is er “in de Basis Voorziening Handhaving (BVH) een code CTER. Collega's kunnen op deze wijze de aandacht vestigen op een incident. De infocel scant die codes dagelijks.”

De trainingen zijn intussen in volle gang. Maar de trainers moeten ook worden getraind tot 'kerntrainer CTER OSINT ': “Aanslagen in Parijs, PEGIDA demonstraties in Nederland en Duitsland, voor en tegenstanders bij de komst van een AZC. Dit zijn problemen die vallen binnen het domein CTER: contra terrorisme, extremisme en radicalisering. CTER is een geprioriteerd onderwerp bij de Nationale Politie.”

Ben jij ook een 'CTER object'? Dan kun je van alles verwachten want je bent prioriteit. Meer controle en registratie en dus: meer repressie. 'Verkeerscontroles' op grond van registratie als 'CTER object' kunnen elk moment gebeuren en je weet niet wanneer. Ben je ergens in contact gekomen met politie, dan is dat 'gemuteerd' met code CTER.

Tot slot: ik noemde al even dat de inzage meer resultaten had opgeleverd. Een daarvan was het gedurende een maand volgen van mijn bewegingen met ANPR camera's boven de weg (augustus 2015). Aanleiding was het lopen van een rondje om Kamp Zeist in de aanloop naar de campagne tegen de gezinsgevangenis.

Er is dus niet zo veel voor nodig om je het hele repressie-apparaat op de hals te halen. De controlemaatschappij wordt voortdurend voorzien van meer maatregelen en middelen. Dit zijn zaken om, zonder dat je je erdoor laat intimideren, rekening mee te houden. Vooral als je weet dat je geframed wordt als extremist of radicaal en op een hoop gegooid wordt met terrorisme. Een gewaarschuwd mens telt voor twee.