Justice? No we can't

Weet u nog wat rendition is? De Amerikaanse praktijk om verdachten van terrorisme te ontvoeren, ergens in een 'black hole' onder te brengen in een land waar van een marteling meer of minder niet raar wordt opgekeken, zonder dat ook maar iemand - familie, Rode Kruis, advocaat – er weet van heeft. De Europese regeringen keurden rendition openlijk af, maar inmiddels is bekend dat een aantal van deze regeringen een complete Europese boterberg op het hoofd hebben. Sommige slachtoffers van rendition, die de martelkamers overleefden, proberen al geruime tijd de verantwoordelijken voor de rechter te slepen. Maar dat blijkt geen sinecure.

De Canadese staatsburger Maher Arar, door de Amerikanen van straat geplukt en via Jordanië naar Syrië getransporteerd waar hij een jaar lang in een kerker doorbracht, kreeg gisteren te horen dat zijn verzoek om de verantwoordelijke Amerikaanse autoriteiten te vervolgen is verworpen. Volgens het Amerikaanse Hof van Beroep zou zo"n rechtszaak ‘te veel gevoelige geheimen en kwesties rakend aan het buitenlands beleid’ oprakelen. Bovendien zou het Hof zich dan ook moeten uitspreken over de legitimiteit van rendition en daar waagt het Hof zich niet aan. Buitenlands beleid, inlichtingen- en veiligheidsdiensten, diplomatieke relaties, terrorismebestrijding en immigratiebeleid – het zijn allemaal zaken waarvan het Hof zegt dat ze exclusief aan de uitvoerende macht zijn. Rechters hebben zich daar niet mee te bemoeien. Alleen het Congres zou de legitimiteit bezitten om op te treden. Maar, zo zegt het Hof fijntjes, tot op heden heeft het Congres geen wetgeving ingevoerd om rendition uit te bannen of de slachtoffers ervan schadeloos te stellen.

Daar sta je dan. Canada, dat de Amerikaanse autoriteiten tipte dat Arar connecties met Al Qaida zou hebben, is inmiddels wel diep door het stof gegaan, heeft openlijk excuses gemaakt alsmede een forse schadevergoeding uitbetaald. In Italië zijn net 22 CIA-agenten – bij verstek – veroordeeld vanwege een ontvoering op Italiaans grondgebied. Italiaanse inlichtingenofficieren die hen daarbij hielpen, hangen ook. Maar in Amerika lukt het maar niet om schoon schip te maken. Een van de rechters van het Hof van Beroep was het niet met de meerderheidsbeslissing eens. ‘Als ooit de geschiedenis van dit Hof geschreven wordt, zal de meerderheidsbeslissing van vandaag vol schaamte worden beschreven.’ Waarvan akte.