L'Odyssee - ode aan oceaan

Een avonturier was hij. Eén van de laatste ontdekkingreizigers. Verkenner van de zeeën. Uitvinder. Filmmaker. Iemand met de eigenschappen van een Columbus, een Livingstone, een Madame Curie en een Spielberg. En hij was ook nog zakenman, vader en echtgenoot. Hoewel dat laatste niet altijd even fanatiek. We hebben het over Jacques-Yves Cousteau. In de zestger en zeventiger jaren van de vorige eeuw bevoer hij met zijn schip de Calypso de wereldzeeën en deed daar in bioscopen en op tv gepassioneerd verslag van.

In de film L'Odyssee van Jérôme Salle krijgen we Jacques-Yves Cousteau, zijn familie, zijn bemanning en zijn omzwervingen uitgebreid in beeld. Waarschijnlijk is dat zwerven reden geweest om in de titel te verwijzen naar het werk van de Griekse schrijver Homeros, die immers in 800 voor het begin van onze jaartelling zijn Ilias en Odyssee dichtte, waarin de held Odysseus óók over de wereld zwerft. En net als Odysseus verzoent Cousteau zich uiteindelijk met zijn zoon (Philippe in plaats van Telemachus) en gaan ze samen schouder aan schouder de strijd aan met een gemeenschappelijke vijand.

Ietsje vetter
De film volgt Cousteau in de jaren tussen 1949 en 1979. Met mooie beelden. Natuurlijk veel van onderwater, haaien, een orka, maar ook van bevroren water – tijdens een expeditie naar Antarctica. Goed acteerwerk wordt geleverd door Lambert Wilson (Cousteau), Audrey Tautou (zijn vrouw; ooit Amélie!) en Pierre Niney (zijn zoon). Toch heb je na afloop een beetje het idee dat het allemaal, natuur en mensen, wel wat méér had mogen zijn. Ietsje vetter. De taal in deze Franse film is weer heel mooi en erg goed te volgen voor wie ooit Franse les heeft gehad.

Waard om voor op te komen
Het verhaal in de film is duidelijk. Cousteau begint in 1949 met het verwezenlijken van zijn droom en die van zijn vrouw: in alle uithoeken van de aarde de zeeën bevaren en de onderwaterwerelden exploreren. Zijn films zijn in de bioscoop en op tv grote successen. Hij wordt populair en begint naar egotripperij te nijgen. Hij wordt ook steeds commerciëler. Zijn aanzien en zijn contracten komen boven aan zijn agenda., hoger dan de betrokkenheid bij zijn gezin en zijn omgeving. Hij maakt slippertjes. Dat draagt bij aan een verwijdering tussen hem en zijn zoon Philippe, die hem tevens verwijt geen oog te hebben voor de toenemende vervuiling van die geadoreerde oceanen.

Maar na een Zuidpoolexpeditie keert het tij. In 1972 slaan vader en zoon Cousteau de handen ineen voor de strijd om behoud van het milieu, de zee in het bijzonder. Ze voeren samen kampanje en bereiken o.a. dat er universeel verbod komt op aantasting van Antarctica tot 2048. Een moratorium. Na het verongelukken van Philippe in 1979 blikt Jacques-Yves Cousteau terug op zijn bestaan en brengt een ode aan de natuur, de oceanen, de aarde en het leven. Waard om voor op te komen!