Xeno

Hoeveel gewapende conflicten zijn er op dit moment op de wereld? Ik zou het niet weten, een deel haalt het nieuws, een deel ettert al zo lang voort dat de nieuwswaarde nul is, voor mensen die er ver vandaan wonen, niet voor degenen die ermee opstaan en ermee naar bed gaan, als er een bed is.

Bij het laatst uitgebroken gewapend conflict, als het inderdaad het laatste is of is er intussen elders nóg iets uitgebroken, het conflict tussen Hamas en Israël, buitelen de mensen over elkaar heen om uit te spreken waar ze vóór zijn. Of waar ze tégen zijn, alsof dat automatisch iets als vóór de andere kant zou zijn.

Bij al die conflicten wonen er aan beide zijden mensen die tegen het conflict zijn, die vredelievend zijn, verstandig, empathisch met iedereen, die kosmopolieten zijn in plaats van burgers van een bepaalde streek waar met een pennenstreek grenzen omheen getekend zijn. Veel van die getekende grenzen zie je in het wild helemaal niet, maar soms zijn er grachten en of muren en is er veel prikkeldraad. Dan weet je het al, aan beide zijden is er heel wat onverdraagzaamheid. En hoe groter de onverdraagzaamheid, des te groter de kans dat de verstandige geluiden overstemd worden, niet klinken, of zelfs tot zwijgen zijn gebracht. Ze blijven wél stilletjes doorklinken in de hoofden van een deel van de mensen.

Xenofobie vertalen naar het Nederlands levert ‘vreemdvrees’ op. Of ‘vreemdenvrees’. Er is bijzonder weinig hersenarbeid nodig om een xenofobisch standpunt in te nemen en om eraan vast te houden. Iemand heeft 1001 eigenschappen, je pikt er 1 of 2 of 3 uit om iemand vreemd, vies, verkeerd of vervaarlijk te vinden. Want iemand komt uit het verkeerde land, iemand migreert, iemand spreekt een andere taal, iemand draagt andere kleren, iemand hangt andere ideeën aan, iemand is van een andere stam, van een ander volk, iemand heeft wat meer of juist wat minder grammen melanine in diens huid. Iemand is trouwens hij of zij of geen van beide of nog iets anders.

Vreemdvrees is sociaal vreselijk en vreselijk giftig. Het is ontzettend kortzichtig om van iemands 1001 eigenschappen vrijwel alles niet te zien, te vergeten, te vrezen omdat je 1 of 2 of 3 dingen gaat bestrijden. Gaat xenofobie samen met wapenbezit dan wordt het helemaal giftig. Het is helaas helaas zo dat dit gif op ontzettend veel plaatsen te vinden is. In Ethiopië kan je op een wegblokkade stuiten waar door zwaarbewapende lieden naar je stam gevraagd wordt en wee je gebeente als het de verkeerde stam is. Ergens anders kijken ze, de zwaarbewapenden, naar welke papieren je hebt. Of waar je bootje vandaan komt gevaren. Of hoeveel paspoorten je hebt.

Het conflict tussen Hamas en Israël is een conflict tussen gewapende overheden. De geschiedenis ervan is lang, logisch, onlogisch, rommelig, slordig en ook slecht en vies. Ik vind daar van alles van, maar op geen enkele manier volgt daar een voorkeur uit voor een van de twee gewapende overheden. Ik ben zelf helemaal geen overheid namelijk. Hamas en Israël zijn dat wel, maar heel erg geldt dat Hamas niet gelijk staat aan ‘de Palestijnen’ en Israël niet aan ‘de Joden’. Zowel ‘Palestijnen’ als ‘Joden’ zijn van die termen die van 1001 dingen het gros vergeten.

Ik ben op de hand van de kinderen, de vrouwen, de zachtmoedige mannen, de kosmopolieten, de verstandigen en nog heel veel meer ongewapenden. Aan alle zijden van alle conflicten. Een grote meerderheid van de mensen waarschijnlijk, maar de meerderheid bepaalt zelden de gang van zaken als er gewapenden zijn.

Er is een website xeno-canto. Die gaat over de geluiden van vogels en sprinkhanen en walvissen en apen enzovoort. Vreemde geluiden. Want dat is ook wat je kunt doen met iets vreemds: het bestuderen, het waarderen, ervan genieten, het omarmen.

Omarmen, dat vooral.