“Helden”

Enkele weken geleden stonden er op meerdere plekken in Den Haag Billboards vol jonge mannen en vrouwen met de meest in het oog springende tatoeages. Een tatoe op je stomp, arm, been of borst. Stoer, heel stoer.

Het Zuiderpark en omgeving werd omgetoverd tot een steriele aangeharkte en gemodelleerde wijk, bomen werden keurig gesnoeid en afgestoft. Grote zwarte doeken scheidden de sportvelden van nieuwsgierige ogen. Checkpoint, afgesloten fietspaden en toezichthouders, niets werd aan het toeval overgelaten.

De Invictus Games (16-22 april) is een internationaal sportevenement voor militairen die door of tijdens de dienst gewond raakten, met 500 deelnemers uit 20 landen. De Games zijn een initiatief van de Britse hertog van Sussex, Harry. De vergelijkbare Warrior Games in Amerika inspireerden hem: “De Invictus Games tonen de kracht van sport, het inspireert anderen, ondersteunt het revalidatieproces en genereert een breder begrip en respect voor de fysiek en/of mentaal gewond geraakte militairen.” Harry heeft gediend in Irak en Afghanistan.

Hij, Harry, werd samen met zijn vrouw als artiesten onthaald, het Nederlands koningshuis en de premier steunden de deelnemers en zwaaiden de bezoekers toe. Zelfs de huiskamers werden getrakteerd op kleurrijke en spectaculaire beelden van sporters, hoogwaardigheidsbekleders en artiesten. Als souvenirs aan deze spelen kon je jasjes, broeken, T-shirts, sleutelhangers kopen, zelfs een horloge als hebbedingetje van 1045 euro.

Op de site van de Games stonden de namen van de deelnemende landen niet genoemd, die moest ik zoeken op wikipedia. Veel van de deelnemers uit de aanwezige landen hebben, net als Harry, deelgenomen aan oorlogen in Irak en Afghanistan.

Velen zijn er van overtuigd dat de oorlog tegen Irak een illegale oorlog was. Illegaal en gebaseerd op leugens en bedrog. Vooral de Amerikaanse president George W. Bush en de Britse premier Tony Blair hebben daar een zeer bedenkelijke en foute rol in gespeeld.

Is er door de deelnemers aan de Games gesproken over de foute oorlog, is er gesproken over de gevolgen van die oorlog voor de bevolking in Irak? Zou er binnen het sportcomplex ook een tentoonstelling zijn van foto's met oorlogstaferelen zoals wij die nu zien uit Oekraïne? Of met geluidsmomenten en interviews met journalisten die het hebben over de lijken die verspreid liggen op straat en mobiele telefoons naast slachtoffers die blijven rinkelen? Met de gillende ouders die bij de lichamen van hun kinderen staan, de stank van brand, chemische stoffen en lichamen. Waren die ook bij deze spelen aanwezig?

Kunnen Irakese burgers die gehandicapt zijn geraakt tijdens de oorlog, sporten? Hebben zij rolstoelen, aangepast vervoer of speciale medische behandelingen?

Deze spelen zijn voor mij een commercialisering van de oorlog, van militarisme, van zogenaamd heldendom.

OK, sporten is belangrijk en goed voor lichaam en geest. Misschien geen held in de oorlog maar wel in het veld. Maar waarom dan niet bij de paralympische spelen? Samenwerking was er, dus waarom niet zoals de gehandicapte verpleegkundige ook een gehandicapte militair?

Hoe is de werkelijke zorg voor veteranen geregeld? Wat is er terecht gekomen van al die rapporten naar aanleiding van de slechte zorg voor veteranen?

Ook Billboards met jongeren in uniform in de abri’s van bus/tramhokjes, jongeren die bij de kassa van Albert Heijn hun identiteitsbewijs moeten laten zien maar oud genoeg zijn voor defensie. Waarom worden deze jonge militairen met mooie hoofden afgebeeld met nog mooiere tatoeages? Om te laten zien, dit vak past jou ook?

Enkele maanden geleden stond ik regelmatig bij het Catshuis met een oproep voor een degelijk klimaatakkoord voor de nieuwe regering. Daar sprak ik met jonge marechaussees, zij vertelden over de werving, een werving zonder beelden van oorlog en vernietiging. 18 jaar en klaar voor de oorlog die je wel van tv kent maar waar je geen echt beeld van hebt.

Heel toevallig luisterde ik op 1 mei naar OVT, naar een onderwerp over PTSS, over projecten om militairen te laten wennen aan oorlog. Het zou goed zijn om de geur van de dood(lijkenlucht) te introduceren als voorbereiding op de oorlog en ter voorkoming van PTSS. En waarom gooi je dan niet gelijk ook bermbommen voor hun auto, laat je drones boven hun huis vliegen en stuur je ze naar het brandwondencentrum in Beverwijk voor het kijken naar brandwonden ten gevolgen van bombardementen.