Gespitste oren: Defensie en werving

Enkele weken geleden hoorde ik een commandant van Defensie praten over zijn werkzaamheden. Praten over het inzetten van Defensie in probleemgezinnen. Brengen van regelmaat en rust. Helaas kan ik het gesprek niet meer terug vinden. Maar mijn oren waren wel gespitst, ik hield mijn adem in.

Tijdens de grote acties van XR te Den Haag, zag ik jongeren in donkerblauwe uniformen, rond de 17 jaar, hoofden afgewend. Geen enkele binding met de activisten die vlakbij hun school een kruispunt hadden bezet. Voor het Catshuis staan ook altijd jonge leden van de marechaussee, elke klimaatwaker werd naar zijn ID gevraagd en de gegevens werden nauwkeurig gecontroleerd. Ik heb regelmatig als klimaatwaker een gesprekje kunnen voeren.

Ik vertelde hen over mijn acties tegen de werving van jongeren op open land-/luchtmachtdagen. Over mijn arrestaties toen ik vroeg of ik de andere kant van de oorlog mocht laten zien. Nergens zag je tijdens die dagen mensen onder het bloed, huilende kinderen, slachtoffers van verarmd uranium, mannen en vrouwen zonder ledematen, of vernietigde dorpen en steden. Jongeren worden verleid om te werken voor vrede en veiligheid, maar kunnen de gevolgen van oorlog en vernietiging niet zien, of overzien. Alleen maar stoere verhalen en youtube filmpjes. Geef jongeren een uniform en ze voelen zich gewichtig en interessant.

Vroeger had je Defensie die naar scholen ging, vooral naar VMBO scholen, en naar banenbeurzen voor jongeren. Nu gaat het via proeftuinen, niet die voor biologische tomaten of komkommers maar voor de diverse beveiligingsberoepen:

Na Defensie naar Dienst Justitiële inrichtingen?

Wie er uiteindelijk toch voor kiest om de dienst te verlaten krijgt, bij goed functioneren, een baan aangeboden bij de Dienst Justitiële Inrichtingen. Omgekeerd dragen zij ook kandidaten aan bij Defensie, die nog te jong of onervaren zijn voor justitie.

Regionaal worden scholen bezocht dichtbij een basis, Uden, Den Helder en Utrecht.

‘’Ik begon met de opleiding VEVA. Dat is de perfecte opleiding voor 16- en 17-jarigen die meer over Defensie willen weten. Je mag niet eerder bij defensie dan wanneer je 18 jaar oud bent.” Aldus een citaat van een vrouw van 19 jaar.

Het lijkt of de EO een speciale taak heeft om Defensie in een goed daglicht te zetten, onder het motto 'Maak er een soort scouting van'.

EO en Hoogvliegers: de luchtmacht werkte vooral mee om een nieuw publiek aan te boren. "Een dramaserie is voor ons een nieuw concept, mogelijk creëert het meer draagvlak. Als we de kijker kunnen inspireren, is dat mooi meegenomen, maar werving van personeel is geen hoofddoel", stelt luitenant-kolonel Sidney Plankman, hoofd communicatie luchtmacht. Hij is een van de grondleggers van de serie. "Maar", waarschuwt Plankman. "'Hoogvliegers' is een dramaserie; geen documentaire."

Jaren terug heb ik samen met twee andere activisten een gesprek gehad met Dick Berlijn (voormalig commandant der strijdkrachten) en Cees van der Knaap (voormalig staatssecretaris van defensie van het CDA). Dit naar aanleiding van een opmerking over kindsoldaten op veteranendag. Dick Berlijn was boos en nodigde ons uit op het Ministerie van Defensie. Normaal kom je daar niet binnen, mag je niet eens op de trap zitten, maar nu, nu gingen de deuren voor ons open. Geen journalist mocht ons vergezellen. Koffie en thee in mooie kopjes en een koekje erbij.

Dick Berlijn had het met ons over Afghanistan, over de Taliban met de grote T en de kleine t en de pijpleidingen naar de Indische oceaan. Cees van der Knaap schopte hem onder de tafel tegen zijn benen.

Moeten wij nu weer kleding en schoolmateriaal verzamelen zoals wij deden voor Kosovo, was een van onze vragen?

Nee, wij zouden de democratie gaan brengen, meisjes zullen weer naar school gaan en het zou goed komen.

Al die jongeren die nu met grote ogen naar de serie Kamp van Koningsbrugge kijken, zouden ook een dag op de EHBO van een land in oorlog moeten gaan werken. 16-18 jarigen kunnen de gevolgen van hun daden niet overzien, hun hersenen zijn nog niet rijp. Dit weten degenen die personeel werven, maar het maakt hen niets uit.

Kamp van Koningsbrugge legt Defensie geen windeieren. Sinds de lancering van het programma kwamen er bij het Korps Commando Troepen dagelijks gemiddeld vijf aanmeldingen binnen. Normaal zijn dat er één, soms twee per dag.

De overgebleven deelnemers van het programma hebben zich nog niet gemeld voor een baan bij de commando troepen.

Ook omroep Max doet een aardige duit in het zakje: ode aan onze veteranen, Jan Slagter gaat naar de gezinnen van militairen op missie. Een tranentrekkende gebeurtenis, vrouwen en kinderen die alleen de feestdagen door moeten maken. Jan Slagter bezoekt samen met de nieuwe Commandant der Strijdkrachten de militairen in Litouwen, er zijn bijzondere portretten te zien en er is aandacht voor de nieuwe luchtmachtmissie in Mali. Tot slot kijken we terug op de jarenlange inzet van Nederlandse militairen in Afghanistan. Een missiebezoek en hartverwarmende en ontroerende reportages.

Wat laat Jan NIET zien over de missie in Afghanistan, welke trauma’s hebben betrokkenen opgelopen, hoe werden en worden zij geholpen door Defensie? Gaat hij terug om de hongersnood te verslaan, de uitgaven voor wapensystemen tegenover voedselhulp te zetten?

Terug naar Defensie in gezinnen, achter de voordeur. Waarom zou Defensie een taak willen hebben in probleemgezinnen, ik begrijp het niet en zou dit als ouder ook niet willen. Leid goede mensen op, stop met de liberalisatie en openbare aanbesteding van jeugdzorg. Investeer in jongeren en stuur ze niet op oorlogspad.