Mensenrechten…

Mensenrechten… Wij Nederlanders zijn er goed in. Mensenrechten en het tweelingbroertje democratie. Het lijkt wel alsof het ons volk in het bloed zit, wellicht wel genetisch bepaald. We hebben er ook een lange traditie in. Volgens onze bekendste theedrinker Job Cohen al vierhonderd jaar. Ik wist het niet, maar ben toch een beetje onder de indruk. Niet alleen onder de indruk van onze voorouders, maar ook een beetje onder de indruk van ons volkje. Gewoon, je weet wel. Wij Nederlanders. Jij, ik, wij allemaal. Kaas, klompen, tulpen, Rembrandt, Van Gogh (die schilder dan hè), democratie, mensenrechten. Als ik dit rijtje zo lees dan, ziet het er ook heel logisch uit.

Onze nationale trots is de Rotterdamse haven. Wij weten dus als geen ander volk wat import en export inhoud. We importeren veel, maar ongemerkt exporteren we ook heel wat. Niet alleen goederen. Nee, ook ideeën. Gedachtes. Zoals democratie en mensenrechten bijvoorbeeld.

Neem nou onze oosterburen. In 1933 kwam daar een afgekeurde kunstschilder aan de macht. Hij begon snel met de opbouw van een militair apparaat, industrie en grootschalige projecten. Aan de andere kant brak hij veel af, zoals democratie en mensenrechten. En toen waren wij Nederlanders echte Nederlanders. Niet de betrekkingen met onze oosterburen verbreken. Nee! In gesprek blijven, ons gevoel van redelijkheid overbrengen. Hoe doe je dat nu beter dan door handel te drijven? Zo komen ze in contact met onze producten, met onze mensen, onze ideeën, onze cultuur. En met onze democratie en mensenrechten. Hetzelfde met Japan. Grondstoffen uit ons Nederlands-Indië verkochten we aan Japan. Niet om het financiële gewin, maar om ze te laten zien dat je een samenleving ook op een andere manier kunt inrichten. Zoals wij dat deden in Nederlands-Indië met democratie en mensenrechten enzo.
Helaas heeft het deze keer toevallig niet gewerkt, maar dat onze oosterburen eerst hun oosterburen aanvielen voor ze bij ons de stoptekens aan de grens negeerden, kan je toch wel als iets positiefs beschouwen. Die Japanners, ja. Die heeft Anton Geesink later wel teruggepakt.

Na de oorlog, in 1949, was Nederland één van de mede ondetekenaars van het Noord-Atlantische Verdrag. Het verdrag wat de basis vormt voor de NAVO. Een ander lid van het eerste uur is Portugal. In 1949 nog geen democratie, maar helaas, een dictatuur. Maar wij Nederlanders weigerden ons daar bij neer te leggen. Middels militaire samenwerking raakten wij in gesprek met Portugal en nog geen vijfentwintig jaar later? Voila, democratie!
In 1952 sloten Turkije en Griekenland zich aan bij de NAVO. Na de oorlog liep het allemaal niet zo lekker in Griekenland. Beetje repressie naar communisten enzo. Later nog een Kolonelsregime. En ondanks deze sombere omstandigheden toch niet willen opgeven! Dat karaktiseert ons Nederlanders. Blijven steunen die Grieken, blijven steunen. En vandaag de dag, misschien wel een van de meest ontwikkelde democratiën ter wereld.

Turkije, ook een verhaal apart. Gebrek aan democratie? Wij leveren gewoon wapens, met wapens creëer je een stabiel land en een stabiel land wordt al snel een democratie. Goed, in Cyprus loopt nog niet alles vlot en met die Koerden kan het ook beter, maar hé, dat zijn zelf ook geen lieverdjes!
Dan Iran. Moesavi verliest de verkiezingen. Nou zijn er zijn ciritici die beweren dat Moesavi zelf ook niet zulke schone handen had toen hij in de jaren tachtig premier was van Iran. Iets meer neerslaan van protesten op universiteiten enzo. Oorlogje met Irak. Maar wie zegt dat dié demonstranten zelf nou zo democratisch waren? En wees eerlijk, oorlog met Irak kan de beste overkomen. Gelukkig laat onze Verhagen het er niet bij zitten. Alert als hij is, roept hij meteen de ambassadeur van Iran op het matje. Niet alleen namens het CDA of het Kabinet. Nee, namens ons allemaal. Namens democratie! Namens mensenrechten!

Ja, democratie en mensenrechten. Ik zou er uren over door kunnen gaan. We hebben er inderdaad een lange traditie in. In Indonesië en Suriname zijn ze nog aan het nagenieten.