Sprankjes hoop

Het zijn voor linkse activisten geen opwekkende tijden. Trump, Rutte, Erdogan, Wilders, Poetin, Buma, Le Pen, Baudet en de rest van het rechtse zooitje, winnen steeds meer terrein. Gevestigd links speelt het neoliberale spel mee, probeert daarbij het beste jongetje van de klas te zijn, of is te angstig en benauwd om echt tegenwicht te bieden. In Nederland stevenen we af op Rutte III dat nog rechtser, nog asocialer en nog repressiever zal zijn dan Rutte I en Rutte II.

Toch zijn er ook tekenen van hoop en inspiratie. Heel veel Nederlanders gaan niet mee met de vreemdelingenhaat en moslimangst, maar zetten zich actief in voor de opvang van vluchtelingen, nemen mensen in huis of helpen de ontheemden in AZC's of elders. Anderen gaan naar de Griekse eilanden of naar de grens van Macedonië om daar hulp te bieden. In allerlei buurten en gemeenten zijn initiatieven van bewoners om, ondanks alle haat- en angstpredikers, ‘normaal’ en respectvol met elkaar om te gaan.

Die onderstroom, die vaak voor anderen vrijwel onzichtbaar is en waar in de media nauwelijks aandacht aan wordt besteed, wordt soms zichtbaar. Bijvoorbeeld bij de vrouwenmars op 11 maart, waar maar liefst 20.000 mensen demonstreerden tegen haat en vóór verdraagzaamheid. Of een week later toen de jaarlijkse demonstratie tegen racisme en discriminatie van het Comité 21 maart, ondanks de stromende regen 2.000 mensen op de been bracht. Die jaarlijkse demonstratie wordt al heel lang georganiseerd door een relatief kleine groep antiracisten. Maar het is opvallend dat ook steeds meer grotere organisaties dit soort activiteiten gaan steunen. Dit jaar sloot bijvoorbeeld ook Greenpeace zich aan en de vakbond FNV die al langer steunt, leverde nu als spreker haar kersverse voorzitter.

Terwijl in Amsterdam 2.000 demonstranten de regen trotseerden, waren elders in het land zo’n honderd activisten uit de milieubeweging en de FNV een weekend bij elkaar voor een gezamenlijk weekend van scholingen en actietrainingen. Een initiatief dat voortkomt uit het samen optrekken van de milieu- en de vakbeweging tegen de internationale handelsverdragen TTIP, CETA en TiSA. Aanstaande vrijdag organiseert de FNV Amsterdam een vakbondscafé over discriminatie en racisme op de arbeidsmarkt, met een inleiding door Mitchel Esajas van New Urban Collective.

Het zijn betrekkelijk willekeurige voorbeelden. Maar het lijkt me een trend. Steeds meer sociale bewegingen realiseren zich dat ze zich in hun strijd voor een leefbare aarde, voor solidariteit, tegen racisme en discriminatie, kortom tegen de verrechtsing, niet tot hun eigen kringetje kunnen beperken, maar samen moeten werken met andere bewegingen. Dat geeft nieuwe hoop en inspiratie. En die hebben we broodnodig.