Meestrijden aan de zijde van het FARC?

Na de vondst van haar dagboek werd de deelname van de Nederlandse studente Tanja Nijmeijer aan de guerrillastrijd van de FARC in Colombia voorpaginanieuws. De steun die haar ten deel valt vanuit Nederland en vooral vanuit Scandinavische landen vanuit groepen die gelieerd zijn aan de kraakscene hebben mij in hoge mate verbaasd. Kennelijk is er weinig geleerd van de praktijk in de jaren tachtig van de vorige eeuw. Ik herinner me hoe vrienden en kennissen van mij zwaar teleurgesteld terugkeerden uit Nicaragua. Ze hadden zich vereenzelvigd met de strijd van de Sandinisten, maar kwamen er gaandeweg achter dat hun strijd uiteindelijk niet helemaal strookte met de strijd die zij dachten te steunen. Het klinkt misschien wat vreemd, maar ik vond het wel prettig om te vernemen dat er teleurstelling was en dat niemand die ik kende de Sandinisten blindelings steunden. Daar komt het grote verschil aan de oppervlakte tussen naar vrijheid strevende socialisten of libertair denkende mensen enerzijds en autoritaire socialisten anderzijds. Op het eerste gezicht lijkt er niet zoveel verschil tussen het wereldbeeld van die twee groepen, maar bij nadere beschouwing gaapt er een kloof van hier tot Tokyo.

Zo heb ik nimmer iets op gehad met het bolsjewisme in de vroegere Sovjet- Unie en zijn satellietstaten. Stalin en Mao zijn voor mij van eenzelfde orde als Hitler en Franco om maar eens wat nemen te noemen. Er is niet zoveel verschil tussen een linkse dictatuur en rechtse dictatuur. Het gedachtegoed van een autoritaire socialist is gemakkelijk overbrugbaar met het gedachtegoed van een rechts-extremist. Een substantieel deel van de neoconservatieven in de VS heeft een trotskistisch verleden. In 1995 raakte ik via een groep kunstenaars verzeild op een zomerschool van de Britse Revolutionaire Communistische Partij (een afsplitsing van de Internationale Socialisten) in Londen. Rond de millenniumwisseling werd die partij opgeheven. Veel leden van het toenmalige partijkader zijn terechtgekomen in de neoconservatieve hoek. Ook in Nederland zien we hiervan voorbeelden. Afshin Elian, een vroegere communist, maakt nu deel uit van de neoconservatieve en islamofobe kliek in Nederland.

In Denemarken en Zweden is er veel sympathie voor de FARC. In het NRC van zaterdag 15 september verklaart een met de FARC sympathiserende Deen: "Is het bij al die verwarring [over de gecompliceerdheid van het conflict in Colombia, HvdK] dan niet verleidelijk onvoorwaardelijk voor één kant te kiezen, zoals Tanja deed? "Ja, misschien wel. Maar toch vooral omdat ik dit onrecht niet kan negeren"." Dat zijn riskante uitspraken. Het komt in de sfeer van de vijanden van mijn vijanden zijn mijn vrienden. Een trend die je bijvoorbeeld duidelijk kan waarnemen bij de maoïstische Belgische Partij van de Arbeid of bij het Internationaal Actie Centrum in New York. Beide organisaties steunden Saddam Hoessein en Slobodan Milosevic, omdat deze nationaal-socialisten niet aan de leiband van de Verenigde Staten wensten te lopen. Zo is ook de verleiding groot om een marxistische verzetbeweging als het FARC te steunen. Maar de geschiedenis leert dat je dat maar beter kunt laten.