Skip to main content
  • 09 augustus 2008

Het geval Duivendak (3)

Govert de Groot

Ben ik weer in de tijd van Peter Stuyvesant met zijn WIC beland, die Adriaen van der Donck dwars zat?
Dat Wijnand Duivendak, voorheen milieuactivist, in deze weken van brood en spelen wereldkundig maakt dat hij voor de goede zaak inbrak op Economische Zaken, zal wel niets te maken hebben dat het bijna 400 jaar geleden is dat Hudson de plek voor New York aanwees. “Alle straatnamen met Peter Stuyvesant vervangen door Adriaen van der Donck!”
De manier waarop hij het bekend maakte, dat moet hij zelf weten. De politieke gevolgen van zijn stellingname draagt hij zelf.

Ernstiger vind ik dat hij en inmiddels ook fractievoorzitter Femke Halsema, afstand neemt van zijn toenmalige actie en dit soort acties in het algemeen. Hiermee keurt Duivendak - en nu dus ook GroenLinks - niet alleen zijn eigen actie af, maar slepen zij daarbij ook alle burgerlijke ongehoorzaamheid mee in zaken milieu, mensenrechten, natuur, vrede, etc., die buiten de grenzen van de huidige wet vallen. En dat zijn toch nog al wat acties.

Een actie tegen de walvisjacht of voorheen het dumpen van nucleair afval van het ‘geautoriseerde’ Greenpeace wordt eerder geaccepteerd dan de bezetting van de landingsbaan van het militairvliegveld Volkel door Innu-Indianen uit Canada en sympathisanten tegen de voorheen laagvliegoefeningen op 30 meter hoogte boven hun jachtkampen. Zowel het dumpen van nucleair afval als het laagvliegoefeningen waren door de Tweede Kamer goedgekeurd en waren de acties onwettelijk. Tegen beide acties werd het leger ingezet en bepaalde de rechter uiteindelijk dat er geen straf werd opgelegd.

Juist in deze zogenoemde democratie die thans het Koninkrijk der Nederlanden wordt genoemd, hoort traditie getrouw burgerlijke ongehoorzaamheid en klokkenluiders thuis. Dat is een onderdeel van onze identiteit. Het is niet altijd onvermijdelijk dat daarbij wel eens de wet wordt overtreden (natuurlijk met de voorwaarde dat de acties niet gewelddadig zijn).

In de tijd dat ik voor Greenpeace Nederland en Denemarken werkte, leiding gaf aan de Innu Steungroep, ed. heb ik menig keer de rechtszaal van binnen gezien alsook een enkele keer in de kamer van de president van de rechtbank meeonderhandeld. Daar wordt bepaald of de burgerlijke ongehoorzaamheid al dan niet en in welke mate terecht was.
Of ziet men deze inbraak door milieuactivisten nu als een terroristische actie die niet past in deze kernwapenstaat die graag weer kerncentrales wil gaan bouwen?

Juist de variatie van de verschillende vormen van actievoeren vullen elkaar aan en bespoedigen of duwen politici tot het nemen van juiste besluiten. Juist in deze tijd, waarin we dagelijks struikelen over ijsberen, is burgerlijke ongehoorzaamheid hard nodig. Een echte “klimaatactivist in de politiek” neemt geen afstand van zijn eerdere daden.