Klimaatverandering en het dreigende tekort aan grondstoffen

Het is de verdienste van Al Gore dat de serieuze dreiging die de klimaatverandering met zich meebrengt tot een breed publiek is doorgedrongen. Maar er zijn meer gevaren die onze planeet bedreigen.
De risico´s van het gebruik van massavernietigingswapens laat ik dan nog even buiten beschouwing. Dan doel ik op het dreigende tekort aan grondstoffen door de westerse manier van leven en dan vooral dat van de winbare olie. Als je de toegenomen welvaart van de afgelopen eeuw grafisch in beeld brengt, dan valt op dat die grafische lijn rechtevenredig loopt met de toename van het gebruik van olie. En net als wij raken ook de mensen in China en India verslaafd aan welvaart. Het gebruik van olie neemt exponentieel toe, terwijl de bodem van de winbare olie - ook wel peakoil genaamd - al in zicht is. Er zijn allerlei rekenmodellen op los gelaten, maar het schijnt dat volgens de beste schatting de piek al zo rond 2012 wordt bereikt, en die van aardgas rond 2020. Wat gaat dat voor gevolgen hebben in combinatie met de gevolgen van de klimaatverandering?

In een zeer recent rapport (voorpaginanieuws in het NRC Handelsblad van 11 maart 2008) over "de toenemende veiligheidsrisico´s in de wereld die het gevolg zijn van klimaatverandering" voorzien EU-buitenlandcoördinator Javier Solana en Europees commissaris Benita Ferrero-Waldner talrijke conflicten in grote delen van de wereld. Solana haalt de voorspelling van de VN aan dat er in 2020 miljoenen `eco-migranten´ zullen zijn. En hij verklaart dat de "internationale dreiging" die uitgaat van klimaatverandering leidraad moet worden van het Europese veiligheidsbeleid. Het accent bij internationale samenwerking op het gebied van "defensie" en "veiligheid" lag de afgelopen jaren op "terrorismebestrijding", de komende jaren zal dat accent, als dit rapport Europees beleid wordt, verschuiven naar wat heet "conflictbeheersing en -bestrijding". De toonzetting van het rapport duidt expliciet op de bescherming van de Europese belangen, lees handhaving van onze westerse welvaart. Vragen die hierbij rijzen zijn bijvoorbeeld hoe dat nieuwe beleid zijn weerslag zal hebben op de landen die door de klimaatverandering het meest worden getroffen. Daar is weinig fantasie voor nodig. Het is duidelijk dat miljoenen mensen in die landen de pineut worden van de manier waarop westerlingen gewend zijn te leven.

Van de politiek hoeven we weinig te verwachten. Je kunt geen oplossingen verwachten vanuit een systeem dat de problemen heeft veroorzaakt. Net als rechts heeft ook links het moderne kapitalisme omarmd. Het zetten van stappen kan alleen buiten de bestaande orde. Dit kan niet zonder ook de staat van de democratie en de structuren die aan de oplossingen zouden moeten werken onder de loep te nemen. Het perspectief ligt in het creëren van ruimte voor een gefaseerde ontwikkeling naar een andere manier van leven. De uitdaging is om stappen te zetten naar een samenleving met een andere en een betere manier van leven, met respect voor de aarde en kwalitatief leven voor mens, dier en plant.

Vanaf 13 april start d4net met een viertal zelfstudie- en discussiebijeenkomsten waarin de gevolgen van klimaatverandering, het dreigende tekort aan grondstoffen en democratie, inclusief de onderlinge dwarsverbanden, uitputtend aan de orde komen. Bereid je voor op de crisis die komen gaat en meld je aan bij Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.