Ik snap het niet

Ik snap het echt niet, hoe dat systeem in Nederland functioneert. Neem nu die klimaatcrisis. Ik kon me nog voorstellen dat de aandacht een tijdje werd afgeleid door van die Clingendael-achtige truuks over het ontbreken van wetenschappelijk bewijs.

Maar op een gegeven moment is die fase dan voorbij en wordt van alle kanten en voor iedereen duidelijk dat er echt een groot probleem is. Dat de ecologische ramp te maken heeft met de manier waarop de economie functioneert, willen de meesten ook nog wel accepteren. Maar als het dan gaat om rustig de verantwoordelijken aan te wijzen en conclusies te trekken voor ons toekomstig handelen, lijkt het of we ineens midden in een gekkenhuis terecht zijn gekomen. De een roept dat er nu plotseling toevallig echt geweldige technische oplossingen zijn gevonden. De volgende dat alle multinationals ineens echt 'groen' zijn geworden. 'Eerlijke handel!' verkondigt een stel door de overheid gesubsidieerde ngo's. Politici in een forum vertellen dat er een geweldige oplossing is in de vorm van extra belasting op je vliegticket en daarvan worden dan bomen geplant in een arm land zodat alle CO2 (...etc.). "Als we nu allemaal elkaar op dezelfde dag knuffelen!" (praktische idealisten)...

Als je even goed kijkt zie je dat wat al die 'oplossingen' gemeen hebben is dat ze niet of nauwelijks substantieel helpen, en dat ze het heersende systeem intact houden. Bijna niemand die nog hardop verklaart dat het systeem (kapitalisme) en de hoofdrolspelers daarin (multinationals) het probleem veroorzaakt hebben. En dat we dus moeten proberen daar zo snel mogelijk vanaf te komen. In plaats daarvan wijzen ze naar 1000 andere oorzaken en oplossingen.

Zo gauw je over de grens komt, is het vaak beter. Het zal daar soms geen meerderheid zijn die een wat duidelijker politiek standpunt inneemt, maar je hébt er tenminste organisaties, waaronder vakbonden, die dat doen. Neem bijvoorbeeld de jongste verklaring van het Seattle to Brussels Network.

Bij discussies met ngo's en politici word je in Nederland steevast smalend bejegend, als je zo'n mening naar voren brengt. 'Luchtfietserij' of 'ouderwets' wordt is vaak het eerste stempel dat je mening dan krijgt, waarna er vaak een betoog vol details en gewichtige kennis volgt over een project dat de betreffende clup net samen met bedrijven en politici is begonnen en dat 'wél echt helpt'. Dat zijn de momenten waarop je stiekem denkt dat de klimaatverandering niet eens zo slecht zou uitkomen, als die dan de Nederlandse polder als eerste vol zou laten lopen. Helaas zullen ze
ervoor zorgen dat er hier geld genoeg blijft om de dijken tot de hemel te voeren en zijn het weer alleen de armen daarbuiten die er vooral mee te maken krijgen.

Luchtfietserij is te denken dat je gewoon zo door kunt gaan en slechts wat technische wijzigingen aan de machine hoeft aan te brengen. 'Ouderwets' klopt misschien wel deels. De strijd tegen multinationals is onder meer die tegen privatisering van publieke diensten. Het zou moeten gaan om het terugveroveren van die 250 postkantoren, bijvoorbeeld, die ze vandaag besloten op te gaan heffen. Buiten Nederland snappen de meeste mensen dat. Zou er wat in het drinkwater zitten dat de mensen hier kierewiet maakt, of zo?