Rechts, rechtser, rechtst

Gelukkig is er meer in het leven dan politiek. In deze tijden van toenemende verrechtsing zou je anders al snel depressief worden. Een wereld die opgescheept zit met verreikende problemen als de opwarming van de aarde, de financiële crisis en de aanstaande uitputting van belangrijke grondstoffen schreeuwt om creatieve denkers en doeners, om een omwenteling in onze economische ordening en onze consumptiepatronen. 

De financiële crisis toonde het failliet aan van het neoliberale denken en dat er ruimte moet komen voor andere, vernieuwende politieke ideeën, die wel antwoorden bieden op de problemen van deze tijd. Elders in de wereld gaat het een klein beetje de goede kant op, maar in Nederland blijven de beleidsmakers in het kielzog van een groot deel van hun ontevreden electoraat hun kop in het zand steken. Hun kiezersvolk denkt ten onrechte dat hun luxe leventje blijft bestaan onder de leiding van een rechts kabinet. 

En als dat rechtse kabinet er was gekomen waren we de donkerbruine jaren tien van deze eeuw ingegaan. De geregeld tot ophef leidende racistische politieke uitspraken van Wilders hadden dan prima als afleidingsmanoeuvre kunnen dienen voor de niets ontziende bezuinigingen die op het programma stonden. Dat het racisme en fascisme van Wilders terloops tot politieke norm zou zijn verheven en daarmee op termijn gelegitimeerd zou worden had de leiding van de VVD en CDA blijkbaar op de koop toegenomen. 

Het dringt niet tot deze machtswellustelingen door dat zulk extremisme op langere termijn kan leiden tot toestanden zoals die in Rwanda hebben plaatsgevonden, waarbij een hele bevolkingsgroep werd uitgeroeid nadat ze consequent en overal in de media werden uitgemaakt voor `kakkerlakken´ of `roofdieren´. Maar wel of geen rechts kabinet, het is duidelijk dat  alle verworvenheden die nog resteren en die in het verleden zwaar zijn bevochten in hoog tempo bij het grof vuil gezet worden. [Wat  overigens niet wil zeggen dat ik voorstander ben voor (het behoud van) de verzorgingsstaat.] De ene na de andere maatregel wordt genomen om nog meer weg te graaien bij de werknemer.

Sinds midden jaren zeventig heeft de Nederlandse werknemer consequent moeten inleveren en zagen de bazen en managers hun lonen onevenredig snel stijgen. Het is verbazingwekkend om te zien hoe makkelijk de bestuurders er iedere keer weer mee weg komen. Er wordt veel over geschamperd, maar een groot deel van het Nederlandse werknemer vindt het blijkbaar prima dat keer op keer een deel van hun inkomen wordt weggeroofd. Niet voor niets kwam de VVD als grootste partij uit de bus bij de laatste Tweede Kamerverkiezingen. De kiezers zijn de weg kwijtgeraakt en hebben geen notie meer van oorzaak en gevolg. Ze laten zich om de tuin leiden door de rechtse propaganda, die steeds meer gaat lijken op de stijl van FoxNews, de beruchte inhoudsloze Amerikaanse televisiezender, een geoliede mediafabriek van de ultrarechtse oneliners en entertainers.

Het `politieke establishment´ krijgt de schuld van de crises en de ontevreden kiezer wil niet de noodzaak erkennen van het streven naar een duurzamere economie en afschaffing van de consumptiemaatschappij in het geval we de leefbaarheid voor onszelf en voor toekomstige generaties willen veiligstellen. Crises leiden, zoals de geschiedenis leert, tot angst; in dit geval voor het verlies van onze luxe levenstijl. Angst is, zoals het spreekwoord zegt, een slechte raadgever. Het leidt tot het leggen van de schuldvraag bij anderen en is de oorzaak van de toenemende polarisatie in Nederland. Daar lijkt voorlopig nog geen einde aan te zijn gekomen.