Europa of: wat dan?

In zijn column van 22 juli “Verkiezingen revisited”  komt Kees Stad terecht nog een keer terug op de Europese verkiezingen van 4 juni. Z’n kritiek op  het zelfingenomen optreden van de diverse kandidaten en de troosteloze opkomst, snap ik en onderschrijf ik. Het was beschamend. Kees is zelf ook niet gaan stemmen, ook dat snap ik, al ben zelf wel gaan stemmen zonder dat ik daar nou achteraf een euforisch gevoel bij heb. Europa roept ook niet bij mij, en helaas slechts bij weinigen wel, een jubelstemming op. Waar Kees de schuld daarvan met name bij de politiek legt zou ik daar toch ook de media in z’n volle breedte bij willen noemen. Ik zou wel eens willen weten hoeveel procent van de media-aandacht in de loop van de jaren aan Europa, aan de besluitvorming in het Europees Parlement gewijd is. Zou het meer dan 5 procent zijn? Ik betwijfel het.

Je kunt dan ook de conclusie trekken dat het ‘volk’ niet alleen de leiders krijgt die het verdient, maar dat het ook de media krijgt die het verdient. Er wordt maar weinig over Europa geschreven of op de treurbuis vertoont omdat het ‘volk’ het niet wil. Amen. Ik vrees dat het zo nog vaak werkt ook. Het laatste nieuws over Jan Smit, of de vraag of de ‘King of Pop’ nu vermoord is en of de Mexicaanse Griep nu een heuse pandemie is of niet lijkt van groter belang dan het suffe Straatsburg. Toch? Maar dat die ‘media-ontkenning’ ook een grote rol speelt in het feit dat Europa onbekend en daarmee onbemind blijft lijkt me een redelijke aanvullende verklaring.

Alsof het zo getimed was stond er drie dagen na de bijdrage van Kees Stad een interview met een van die zelfingenomen Europarlementariërs,  Daniel Cohn-Bendit in de Volkskrant: ‘Wat is Nederland nu naast India?’ (in iM Zaterdag/de Volkskrant, 25 juli). Cohn-Bendit is wel een bevlogen Europeaan, dat wisten we inmiddels ook wel, maar toch .... zijn stellingname in het interview dat  "de kiezers een Europees antwoord willen op de crisis" is wel interessant juist ook omdat die haaks staat op de visie van Kees Stad en met Kees ook van veel antiglobalisten. Ik geloof daar overigens niks van dat standpunt van Cohn-Bendit, want ik geloof helemaal niet dat 'we' een Europees antwoord willen. ‘We’ willen toch helemaal niet dat Wouter Bos ook hardop nadenkt over de gevolgen van de crisis in België, of laat staan die in Letland. ‘We’ waren toch allemaal best trots dat de ABN weer hollandsch werd. Toch? Ik vrees dat veel Nederlanders dat inderdaad vonden.

Belangrijker is het antwoord op de vraag aan Cohn-Bendit waarom hij ervan overtuigd is dat een verenigd Europa onvermijdelijk is. Zijn antwoord is: ”Wat is Nederland, of zelfs Duitsland, naast India? Wat betekent Luxemburg, of zelfs Duitsland naast China? Gebeurt er niets dan zullen al die Europese landen verdwijnen.” Of we het met al de terechte kritiek op Europa en op de gevolgen van de globalisering nu leuk vinden of niet, Cohn-Bendit poneert hiermee een stelling die essentieel is voor (radicaal-)linkse politiek. Hij verwoordt daarmee een antwoord, of eigenlijk een vraag, waar de conclusie van Kees Stad “Toch maar de anarchosyndicalistische buurtstrijd proberen dan?” volledig haaks op staat. En hoe sympathiek ik Kees zijn standpunt ook vind, ik vrees dat Daniel Cohn-Bendit politiek hierin meer gelijk heeft. Europa is belangrijk. Het probleem is alleen dat dat hele Europa anders moet: sociaal en democratisch. Dat redden we niet vanuit de buurt. Maar hoe wel? Daar moet de discussie inderdaad over gaan. Maar ik vrees dat Europa der komende jaren weer 'stiekem' uit het beeld verdwijnt.