Machines aan de macht

De sf-literatuur heef me nooit zo vermogen te boeien, behoudens dan misschien die anarcho-klassieker van Ursula Le Guin, De Ontheemden (The Disposessed). Ook ben ik geen echte aanhanger van de primitivisten, die menen dat alle verworvenheden van de moderniteit alleen maar onheil gebracht hebben en beter weer verwoest kunnen worden. Toch bekruipt me tegenwoordig steeds meer het idee dat de machines de heerschappij op aarde aan het overnemen zijn.

Onlangs had ik weer een piekmoment in mijn machine-angst toen ik een kaartje wilde kopen voor de trein naar ergens in Frankrijk. Nog niet zo lang geleden kon dat redelijk gemakkelijk bij alle grote treinstations in Nederland. Maar hedentendage is dat een hels avontuur. Toen ik toch maar de sprong had gewaagd en zo vroeg mogelijk in de ochtend naar de afdeling internationale tickets van het Amsterdamse Centraal Station toog (de enige plek in Amsterdam waar je nog grensoverschrijdende tickets kunt kopen) bleek de wachttijd daar toch al 40 minuten te bedragen. Volgens de bonnetjesuitdeelster achter agressieglas mocht ik echter blij zijn want "afgelopen vrijdag was de wachttijd 2 uur". In de uitpuilende wachtkamer liep bewakingspersoneel rond, dat toeristen die in slaap waagden te sukkelen, een brute por gaf, vergezeld van de snauw "no sleeping!"

Door ervaring wijs geworden - ooit was ik aan blijven dringen op een ticket in "gewone treinen" naar Parijs en bleek toen met een kaartje met niet meer bestaande verbinden in België opgezadeld te zitten waardoor we alsnog moesten gaan liften - legde ik me meteen neer bij de mededeling dat "gewone treinen niet meer bestaan". Ik moest dus wel de peperdurez TGV nemen; andere verbindingen "zitten niet meer in de computer". Vervolgens hebben we letterlijk een half uur zitten pielen totdat er passende kaartjes uitrolden. Ruim 900 euro voor drie retourtjes Amsterdam - Zuid Frankrijk. Daar gaat al mijn vakantiegeld, zuchtte ik, terwijl mijn aandacht afgeleid werd door het bord op de toonbank dat vertelde dat ik als straf per kaartje 3,50 euro extra moest betalen omdat ik niet via de website heb geboekt maar daarvoor een echt mens lastig kwam vallen. Ik heb daarna de website bezocht om te concluderen dat je daar minstens even lang bezig bent en dan geheel het spoor bijster raakt met alle verschillende kaart- en kortingsmogelijkheden.

Het is misschien een lullig voorbeeld van beleid dat erop gericht is om je te dwingen je transacties alleen nog maar via hun computers te doen. Alleen bij de bakker kun je nog gewoon aanschuiven om je boodschap te doen, totdat ook die vindt dat je maar met een creditcard moet betalen omdat gewoon geld te onhandig/gevaarlijk is.

Ondertussen blijf ik me verbazen over het vertrouwen dat mensen in die apparaten hebben waarmee ze gedwongen worden om het mee te doen. Zonder een cent op zak op reis gaan, en dan maar hopen dat je bankpasje het nog doet als je 1000 km. verder uit het vliegtuig stapt. Of die ouders in de trein, die doorreisden terwijl hun kinderen uitstapten voor het ponykamp en de instructie kregen om "gewoon met je gsm te bellen" als ze de volgende dag weer op het station zouden staan om de trein terug te vinden waar ze elkaar terug zouden zien. Dat elektrische hebbedingetje zal het maar niet doen op dat moment...

Nu maar hopen dat er geen seinstoring is waardoor we voor dat gigantische bedrag uiteindelijk toch nog in een "gewone trein" terecht komen, zoals me laatst in Duitsland overkwam.

Ik denk toch dat we verloren hebben. De machines hebben de macht overgenomen. En ze haten ons.